Barbara Horawianka

---

Życiorys

W sierpniu 1939 roku, w wyniku mobilizacji, ojciec Barbary Horawianki został powołany do wojska, co skłoniło rodzinę do przeprowadzki do Szynwałdu. Tam, wspólnie z innymi dziećmi, angażowała się w prace rolnicze, pomagając w polu oraz wykonując różnorodne zadania, takie jak mielenie ziarna na żarnach. Niestety, los Barbary był tragiczny, gdyż jej ojciec prawdopodobnie poniósł śmierć w bitwie o Monte Cassino. W 1945 roku, po zakończeniu działań wojennych, rodzina osiedliła się w Krakowie, co stanowiło nowy rozdział w ich życiu.

W swojej karierze aktorskiej zadebiutowała 8 grudnia 1951 roku na scenie Starego Teatru w Krakowie. Ukończyła także Studio Dramatyczne Teatru, gdzie miała zaszczyt być uczennicą prof. Józefa Gaczyńskiego. Jej kariera rozwinęła się w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie w latach 1954-1955 oraz w Teatrze Nowym w Łodzi, gdzie występowała w latach 1957-1963 oraz 1974-1976. Egzamin aktorski eksternistyczny zdała w 1957 roku.

Od 1963 roku Barbara Horawianka zagościła na deskach warszawskich teatrów, takich jak Teatr Narodowy (1963-1966), Teatr Dramatyczny (1966-1974, 1976-1979), a następnie Teatr na Woli (1979-1985), Teatr na Targówku (1985-1988) oraz Teatr Polski (1988-1990). Jej obecność w tych instytucjach teatralnych przyczyniła się do kształtowania sztuki scenicznej w Polsce.

Ponadto, Barbara została członkiem honorowego komitetu poparcia dla Bronisława Komorowskiego, uczestnicząc w jego kampaniach przed wyborami prezydenckimi zarówno w 2010, jak i 2015 roku. Jej zaangażowanie w działalność publiczną ukazuje nie tylko jej talent aktorski, ale również troskę o sprawy społeczne.

Życie prywatne

W 1951 roku Barbara Horawianka miała szansę poznać utalentowanego aktora Mieczysława Voita podczas swojego występu w krakowskim Teatrze Rapsodycznym. Po sześciu latach, 3 sierpnia 1957, zdecydowali się na ślub w jednym z kościołów w Krakowie. Warto jednak zaznaczyć, że para nie dopełniła formalności związanych ze ślubem cywilnym, co spowodowało, że zgodnie z ówczesnym prawem nie byli uznawani za małżonków. Połączyli swoje życie, wspólnie wychowując córkę Voita z jego wcześniejszego małżeństwa – Joannę. Należy również dodać, że bratem Barbary był znany aktor Zbigniew Horawa.

Niestety, Barbara Horawianka zmarła 20 września 2024 roku w Szpitalu Praskim w Warszawie. W dniu 27 września, po ceremonii mszy odbywającej się w Kościele Środowisk Twórczych, usytuowanym przy placu Teatralnym w Warszawie, Barbara została pochowana w grobie swojego partnera Mieczysława Voita, znajdującym się na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 172-2-24).

Kariera zawodowa

Barbara Horawianka rozpoczęła swoją fascynującą karierę artystyczną w Teatrze Rapsodycznym w Krakowie, gdzie występowała przez dwa lata między 1951 a 1953 rokiem. Następnie przeniosła się do Teatru Poezji w tym samym mieście, kontynuując tam swoją działalność aktorską w latach 1953–1954.

Kolejnym etapem jej kariery był Stary Teatr, również w Krakowie, gdzie zaprezentowała swoje umiejętności w latach 1954–1957. Następnie przeniosła się do Łodzi, gdzie stała się częścią zespołu Teatru Nowego, będąc jego związana przez uwagę publiczności i krytyki w latach 1957–1963.

W roku 1963 Horawianka zadebiutowała na scenach warszawskich, stając się częścią Teatru Narodowego w Warszawie, gdzie grała do roku 1966. Następnie jej ścieżki powiodły ją do Teatru Dramatycznego w Warszawie, w którym aktywnie występowała w okresie 1966–1974. Po kilku latach znów powróciła do Łodzi, po czym w latach 1974–1976 występowała w tamtejszym Teatrze Nowym.

Ponownie wracała na stołeczne deski, angażując się najpierw w działalność Teatru Dramatycznego (1976–1979), a następnie w Teatrze na Woli w Warszawie, gdzie pozostawała do 1985 roku. Później, od 1985 do 1988 roku, działała na scenach Teatru na Targówku w stolicy.

Ostatnim etapem jej kariery teatralnej była współpraca z Teatrem Polskim w Warszawie, gdzie występowała od 1988 do 1990 roku, kończąc tym samym pełną zaangażowania podróż przez najważniejsze sceny teatralne Polski.

Filmografia

Filmografia Barbary Horawanki to bogaty zbiór ról, które odgrywała w polskim kinie od lat 50-tych. Jej talent aktorski zaowocował wieloma niezapomnianymi kreacjami, które przeszły do historii polskiego filmu.

• 1955: Godziny nadziei,
• 1957: Zagubione uczucia jako przedszkolanka,
• 1959: Zobaczymy się w niedzielę jako Wanda,
• 1959: Pociąg jako żona lekarza,
• 1959: Kamienne niebo jako Hanka Rumińska,
• 1960: Krzyżacy jako służka zakonna porywająca Danusię z dworu księcia,
• 1961: Milczące ślady jako Barbara Romańska, łączniczka „Pioruna” w aptece Walczaka,
• 1961: Dziś w nocy umrze miasto jako blondynka w rodzinie Zumpe,
• 1961: Czas przeszły jako Klara, sekretarka i kochanka von Steinhagena,
• 1962: Luks jako matka,
• 1963: Pasażerka jako więźniarka – pielęgniarka,
• 1963: Godzina pąsowej róży jako wychowawczyni Felicja,
• 1964: Późne popołudnie jako nauczycielka Tuńki,
• 1964: Echo jako Lucyna Głuchowska, żona Henryka,
• 1964: Drewniany różaniec jako siostra Modesta, wychowawczyni dziewcząt,
• 1964: Barwy walki jako aptekarka Hanka,
• 1966: Marysia i Napoleon jako królowa Ludwika,
• 1966: Kochankowie z Marony jako Ola Czekaj, nauczycielka w Maronie,
• 1967: Stawka większa niż życie jako Anne-Marie Elken (odc. 17),
• 1967: Katarynka jako matka dziewczynki,
• 1967: Cześć kapitanie jako kapitan Orlik,
• 1968: Samotność we dwoje jako Edyta, żona Hubiny,
• 1969: Kryptonim Maks jako bufetowa („Maks”),
• 1972: Jezioro osobliwości jako Anna, matka Marty,
• 1972: Agnieszka jako matka Agnieszki,
• 1974: Tylko się jeździ jako mama Jacka,
• 1976: Daleko od szosy jako Maria Popławska, matka Ani,
• 1978: Życie na gorąco jako Greta Emke, siostra Rolfa (odc. 5),
• 1980: Bez miłości jako matka Ewy,
• 1982: Pensja pani Latter jako Emma Latter, właścicielka pensji,
• 1982: Jeśli się odnajdziemy jako profesor Kowalewska,
• 1983: Fachowiec jako Zagórska, właścicielka mieszkania Zaliwskiego,
• 1984: Rycerze i rabusie jako matka Heleny (odc. 3),
• 1984: Hania jako matka Henryka,
• 1987: Rajski ptak jako kobieta żegnająca męża na dworcu,
• 1987: Brawo, mistrzu jako Natalia, kierowniczka domu starców,
• 1988–1990: W labiryncie jako Maria Jarosz, laborantka w pracowni,
• 1989: Modrzejewska jako Józefa Bendowa, matka Modrzejewskiej,
• 1990: Marie Curie: Une femme honorable jako krawcowa,
• 1990: Historia niemoralna jako lekarka ginekolog,
• 1990: Dziewczyna z Mazur jako pani Teofila, właścicielka zajazdu „Złote Stawy”,
• 1993: Straszny sen Dzidziusia Górkiewicza jako gosposia „Dzidziusia”,
• 1995: Pułkownik Kwiatkowski jako właścicielka pensjonatu w Spale,
• 2001–2002, 2004: M jak miłość jako Jadwiga Zduńska, matka Krzysztofa,
• 2004: Samo życie jako Wanda Zalesińska, znajoma rodziny Wolińskich,
• 2004–2005: Plebania jako Irena Rozicka, pensjonariuszka Domu Spokojnej Starości w Starej Wiośnie,
• 2004: Czwarta władza jako siostra przełożona,
• 2005: Na dobre i na złe jako pani Wanda (odc. 223),
• 2005: Klinika samotnych serc jako Sabina Rowicka,
• 2009: Zgorszenie publiczne jako Wtorcyno,
• 2014: Obywatel jako matka Jana,
• 2014: Arbiter uwagi jako babcia Rafała i Mariusza,
• 2016: Na dobre i na złe jako Irena Aleksandrowicz, babcia Agaty Woźnickiej (odc. 654).

Order i odznaczenia

Barbara Horawianka, uznawana za znaczącą postać w polskim świecie kultury, otrzymała szereg prestiżowych wyróżnień, które odzwierciedlają jej wkład w sztukę oraz działalność na rzecz kraju.

• 2013: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – w nagrodę tę uhonorowano ją za wybitne zasługi dla kultury polskiej oraz znaczące osiągnięcia w twórczości artystycznej, jak również za aktywną działalność na rzecz przemian demokratycznych w Polsce. Uroczystości związanej z dekoracją dokonał prezydent Bronisław Komorowski 3 maja 2013 roku w Zamku Królewskim, z okazji Święta Narodowego 3 Maja,
• 2013: Nagroda Heroiny Polskiego Kina – przyznana za znaczące osiągnięcia w polskim przemyśle filmowym,
• 2007: Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” – przyznawany osobom zasłużonym w promowaniu i tworzeniu polskiej kultury,
• 1970: Odznaka Honorowa m.st. Warszawy – wyróżnienie za wybitne zasługi dla miasta,
• 1956: Srebrny Krzyż Zasługi – nagroda za szczególne osiągnięcia w działalności społecznej i kulturalnej.

---

Oceń: Barbara Horawianka

---