Las Załęski to wyjątkowy kompleks leśny o półnaturalnym charakterze, który znajduje się na granicy Chorzowa, Katowic oraz Rudy Śląskiej. Stanowi on północny przyczółek dawnej dziedziny książąt pszczyńskich znanych jako Lasy Pszczyńskie, będąc częścią obszaru określanego jako Puszcza Śląska. W obecnych czasach funkcjonuje jako leśny pas ochronny GOP.
Zarządzanie Lasami Załęskimi sprawuje Nadleśnictwo Katowice, w ramach Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Katowicach, a konkretnie podlegają one Leśnictwu Panewnik. W obrębie tego leśnego kompleksu znajduje się również zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Uroczysko Buczyna”, który stanowi cenny element lokalnej bioróżnorodności oraz krajobrazu.
Geografia
Las Załęski, według podziału fizycznogeograficznego Jerzego Kondrackiego, mieści się w mezoregionie Wyżyna Katowicka (341.13), która stanowi południową część większej Wyżyny Śląskiej, zaliczanej do podprowincji Wyżyna Śląsko-Krakowska. Obszar ten geologicznie leży w niecce górnośląskiej, uformowanej w głównie przez utwory z górnego karbonu, bogate w pokłady węgla kamiennego.
Według klasyfikacji morfologicznej, kompleks leśny Lasu Załęskiego zlokalizowany jest na Wzgórzach Kochłowickich, co przyczynia się do znacznego zróżnicowania rzeźby terenu w tym regionie. Najwyższym punktem lasu jest Cisowa Góra, usytuowana w jego centralnej części, osiągająca wysokość 338,8 m n.p.m.
Warto zauważyć, że klimat panujący w tym kompleksie leśnym w niewielkim stopniu różni się od ogólnych warunków atmosferycznych w okolicy. Średnia temperatura roczna wynosi tam 8,1 °C, a roczna suma opadów osiąga wartość 710 mm. W północnej części Lasu Załęskiego znajdziemy dorzecze Wisły, a konkretnie zlewnię Rawy, podczas gdy w południowej części terenu rozciąga się dorzecze Odry.
Okres, w którym pokrywa śnieżna utrzymuje się na tym terenie, wynosi średnio od 60 do 70 dni, a wegetacyjny cykl trwa przeciętnie od 200 do 220 dni. Charakterystyczną cechą regionalnego klimatu są także słabe wiatry, których prędkość nie przekracza 2 m/s, wiejące głównie z kierunku zachodniego.
Przyroda i ochrona środowiska
Werdykt dotyczący obszaru Lasu Załęskiego ukazuje niezwykłe bogactwo przyrody. Z dużą powierzchnią kompleksu dominują zbiorowiska leśne o charakterze półnaturalnym, które obejmują płaty starodrzewu bukowego i dębowego. Do głównych elementów ekosystemu zaliczają się bory mieszane, lasy mieszane oraz niewielkie obszary lasów grądowych.
Wśród roślinności występują tu takie gatunki jak: konwalia majowa, kruszyna pospolita, borówka czarna, borówka brusznica, wrzos zwyczajny, trędownik bulwiasty, narecznica samcza oraz orlica pospolita. Część terenu zajmuje zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Uroczysko Buczyna”, który stanowi niezwykle cenny element tego ekosystemu.
W Lasie Załęskim możemy spotkać także różnorodne gatunki zwierząt. Wśród nich znajdują się m.in. sarna, tchórz, łasica oraz wiele przedstawicieli ptaków, które są charakterystyczne dla leśnych ekosystemów. Dzięki bliskiej lokalizacji Lasów Panewnickich, migracja różnych gatunków zwierząt odbywa się swobodnie, co dopełnia wartość przyrodniczą tego regionu.
Przypisy
- Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej. Geoportal. [dostęp 28.10.2014 r.]
- Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 13.05.2014 r.]
- Podział administracyjny. mapa.katowice.lasy.gov.pl. [dostęp 25.02.2014 r.]
- Absalon, Czaja i Jankowski 2012, s. 51-56.
- Absalon, Czaja i Jankowski 2012, s. 43.
- Tokarska-Guzik, Rostański i Kupka 2002, s. 90.
- Lokalny Program Rewitalizacji Obszarów Po-przemysłowych i Po-wojskowych Miasta Chorzów. „Załącznik do Uchwały Rady Miasta Chorzów nr XXII/432/04 z dnia 01.07.2004 r.”, s. 14, Chorzów. Urząd Miasta Chorzów.
Pozostałe obiekty w kategorii "Rezerwaty przyrody i parki narodowe":
Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Szopienice-Borki” | Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Źródła Kłodnicy” | Lasy Murckowskie | Buk Anton | Płone Bagno | Lasy Panewnickie | Dąb Tadeusz | Dolinka Murckowska | Rezerwat przyrody Las Murckowski | Rezerwat przyrody OchojecOceń: Las Załęski