Muzeum Historii Komputerów i Informatyki

---

Historia

Muzeum Historii Komputerów i Informatyki w Polsce ma swoje początki w budynku Wyższej Szkoły Mechatroniki, gdzie na początku prezentowało swoje cenne zbiory. W roku 2014 nastąpiła zmiana lokalizacji, a placówka przeniosła się do nowej siedziby, która znajduje się przy pl. Oddziałów Młodzieży Powstańczej. Dwa lata później, w 2016, otwarto wystawę w instytucji kultury „Katowice – Miasto Ogrodów”, co znacząco przyczyniło się do popularyzacji zbiorów.

Na stałą ekspozycję, która została otwarta 25 października 2016 roku w budynku Katowice Miasto Ogrodów Instytucja Kultury im. Krystyny Bochenek, składają się różnorodne eksponaty przedstawiające historię rozwoju technologii informacyjnej. Wśród nich można zobaczyć dorobek polskich firm zajmujących się produkcją sprzętu komputerowego. Co ważne, wystawa ma charakter interaktywny.

Wśród interesujących eksponatów znajduje się komputer ODRA z jednostką centralną 1305, który został odtworzony w Centrum Obliczeniowym. Muzeum dysponuje także ponad 240 interaktywnymi stanowiskami, jakie umożliwiają odwiedzającym zapoznanie się z różnorodnością mobilnych urządzeń, interaktywną rozrywką, a także z komputerami o architekturze 8, 16 i 32-bitowej. W ekspozycji można zobaczyć ewolucję nośników pamięci oraz dotknąć historycznych komputerów, takich jak Elwro 800 junior, Elwro 804PC, Elwro 801 AT, Meritum, ComPan, Bosman, SMC-10, PRS 4, MK 45 i DEC PDP-8.

Jednym z unikatowych eksponatów jest pozostałość po komputerze ODRA 1304, która została przekazana przez Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie. Ponadto muzeum posiada czynne pamięci taśmowe ośmiościeżkowe produkcji japońskiej firmy Fujitsu oraz sprzętu od Hewlett-Packard, Meramat, IBM i DIGITAL.

Co więcej, Muzeum Historii Komputerów i Informatyki jest jedyną instytucją w Polsce, która zajmuje się odtwarzaniem i uruchamianiem systemów komputerowych z serii ODRA 1305. Cały ten projekt, realizowany pod kierownictwem inżyniera Romualda Jakóbca, nazwano „Operacja Thanasis”. W dniu 26 kwietnia 2019 roku udało się uruchomić program zarządzający EXEC na jednostce centralnej przekazanej przez AGH o numerze seryjnym 384, która została wyprodukowana w 1985 roku i wyłączona 1 maja 2010 roku w Lublinie na stacji PKP Lublin Tatary.

W 2018 roku muzeum nawiązało współpracę z The National Museum of Computing z Wielkiej Brytanii, co zaowocowało pracami odtworzeniowymi związanymi z oprogramowaniem komputerów ODRA 1305. Obecnie kontynuowane są prace nad ekspozycją poświęconą komputerom produkowanym w zakładach ZEG i EMAG TYCHY.

Warto również wspomnieć, że w okresie od kwietnia do grudnia 2020 roku muzeum nadawało cotygodniowy program na żywo pod tytułem „Godzinka, czyli dwie” na swoim kanale w serwisie YouTube, co dodatkowo wzbogaciło ofertę placówki.

Zbiory

Eksponaty w Muzeum Historii Komputerów i Informatyki pochodzą w głównej mierze z własnych zakupów oraz hojnym wsparciu darczyńców. Wśród tych ostatnich można wymienić zarówno osoby prywatne, jak i różnorodne instytucje, takie jak CPU Service sp. z o.o., Kroll Ontrack, MOSiR Zabrze oraz IBM Serwis, a także Huta Pokój.

Eksponaty muzeum zostały podzielone na trzy wyraźne epoki czasowe:

• lata 60.–70. XX wieku,
• lata 80.,
• lata 90.

Warto zaznaczyć, że 21 stycznia 2004 roku nastąpiło otwarcie Muzeum Nośników Danych w Katowicach, co miało miejsce podczas targów EXPO 2004. Ideą powstania muzeum zajął się dyrektor zarządzający firmy MBM Ontrack, Marcin Musil. Rok wcześniej, w 2003 roku, firma zorganizowała konkurs pod nazwą „01 zgłoś się”, w którym uczestnicy mieli szansę zdobyć nagrody w postaci dysków twardych, pamięci flash oraz programów do samodzielnego odzyskiwania danych, za zgłoszenie nośnika danych starszego niż 10 lat. Konkurs został objęty patronatem przez miesięcznik Chip oraz portal Onet.pl.

Po zakończeniu targów wystawa była prezentowana w Muzeum Śląskim, a później touring odbył się w 11 politechnikach w kraju, zaczynając od Politechniki Śląskiej i kończąc na Politechnice Warszawskiej. Ekspozycja następnie została przeniesiona do siedziby firmy Ontrack, a po utworzeniu Muzeum Historii Komputerów i Informatyki w Katowicach, zbiory te zostały przekazane do nowo otwartego muzeum.

Wśród eksponatów, które można zobaczyć, znajdują się takie modele jak SMC-10 oraz MiSter Z80/ComPan 2. Na stan z 2017 roku Muzeum posiada imponującą kolekcję 3943 komputerów.

---

Oceń: Muzeum Historii Komputerów i Informatyki

---