Alexander Czerski to postać niezwykła, której historia sięga lat 20. XX wieku. Urodził się 6 grudnia 1920 roku w Katowicach, a swoje życie zakończył 2 czerwca 1986 roku w Tel Awiwie. Czerski był pisarzem i scenarzystą, mającym swoje korzenie zarówno w Polsce, jak i w Izraelu.
W 1939 roku, w chwili, gdy drugi konflikt światowy stawał się realnością, Czerski postanowił wstąpić ochotniczo do Wojska Polskiego, biorąc udział w kampanii wrześniowej. Niestety, jego losy były pełne dramatyzmu; po dostaniu się do niemieckiej niewoli udało mu się uciekać, docierając do Związku Radzieckiego. Tam, w 1941 roku, wstąpił do Armii Czerwonej. Jego wojskowa służba została brutalnie przerwana w 1943 roku, kiedy to odniósł poważne rany i musiał zostać odesłany na tyły.
Po wojnie, w 1945 roku, Czerski rozpoczął studia górnicze w Taszkencie, które z powodzeniem zakończył w 1950 roku na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. Jego kariera zawodowa obejmowała północną część Polski, gdzie pracował jako dyrektor w przemyśle metali kolorowych. Życie jednak nie oszczędzało go – w 1954 roku stracił wzrok w wyniku tragicznego wypadku w kopalni.
Czerski nie tylko angażował się w swoją pracę, ale również dbał o swoją tożsamość narodową, dołączając do żydowskiej organizacji młodzieżowej Ha-Szomer Ha-Cair. W 1957 roku zdecydował się na przeprowadzkę z rodziną do Izraela, gdzie osiedlił się w Tel Awiwie. Po śmierci żony w 1969 roku zamieszkał z niemiecko-izraelską pisarką, Lilli Marx.
W swojej twórczości, Czerski często sięgał po wątki autobiograficzne. W 1966 roku nawiązał współpracę z pionierką izraelskiego filmu, Margot Klausner, przy tworzeniu scenariusza do filmu „Sabina V’Hagvarim”. Jego pisarska kariera owocowała również w licznych nagrodach: w 1960 roku zdobył nagrodę Dishon Prize za swoje opowiadania, a w 1975 roku literacką nagrodę Żydowskiego Instytutu Braille'a za zbiór opowiadań pt. Banale Geschichten...
Alexander Czerski był również członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Hebrajskich oraz Stowarzyszenia Pisarzy Niemieckojęzycznych w Izraelu. Jego osiągnięcia literackie zostały docenione, co zaowocowało odznaczeniem go w 1985 roku Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec. Dzięki jego pracy i twórczości, stał się nie tylko ważną postacią w literaturze, ale również symbolem trudnej drogi wymiany między kulturami.
Wybrane dzieła
Oto wybrane dzieła Aleksandra Czerskiego, które w znaczący sposób przyczyniły się do literatury:
- Kolory we mgle: powieść. Tłumaczenie autoryzowane z języka polskiego przez Margot Klausner, Margot Czerski oraz Aleksandra Czerskiego. Wydano w Wiedniu, Niemcy, w 1962 roku,
- Płomień, popiół i dym. Tłumaczenie autoryzowane z języka polskiego Margot Klausner oraz Aleksandra Czerskiego. Wydane w Wiedniu, Niemcy, w 1963 roku,
- Dywersje: powieść. Gerlingen: Bleicher, 1980,
- Banalne historie … Opowieści z życia wzięte. Gerlingen: Bleicher, 1986,
- Scenariusz Sabina V’Hagvarim. Scenariusz współautorstwa z Margot Klausner, 1966.
Przypisy
- Sabina V'Hagvarim. Peter Freistadt Israel Motion Picture Studios, Orient Films. [dostęp 12.05.2024 r.]
- AlexanderA. Czerski, Okrężną drogą, [w:] Jan FranciszekJ.F. Lewandowski (red.), Fabryka Silesia Kwartalnik, Katowice: Regionalny Ośrodek Kultury w Katowicach, 2015.
- AlexanderA. Czerski, Banale Geschichten: Erzählungen aus dem Leben, Gerlingen: Bleicher, 1986, ISBN 978-3-88350-430-8 [dostęp 12.05.2024 r.]
- Dagmar C.G.D.C.G. Lorenz, GabrieleG. Weinberger, Insiders and Outsiders: Jewish and Gentile Culture in Germany and Austria, Wayne State University Press, 1994, s. 128, ISBN 978-0-8143-2497-4 [dostęp 11.05.2024 r.]
- DovD. Amir, Leben und Werk der deutschsprachigen Schriftsteller in Israel: eine Bio-Bibliographie, K.G. Saur, 1980, ISBN 978-3-598-10070-3 [dostęp 11.05.2024 r.]
- Aleksander.A. Czerski, Aleksander.A., Reinhard Müller:, [w:] Carl LudwigC.L. Lang, WilhelmW. Kosch, HubertH. Herkommer (red.), Deutsches Literatur-Lexikon: biographisch-bibliographisches Handbuch, wyd. 3., Bern München: K. G. Saur, 1997, s. 100, ISBN 978-3-907820-19-3.
- AlexanderA. Czerski, Flamme, Asche und Rauch: Roman, Wien Stuttgart Basel: Deutsch, 1963 [dostęp 12.05.2024 r.]
- Who's who in Israel and Jewish Personalities from All Over the World, Bronfman, 1985, s. 81 [dostęp 11.05.2024 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Zygmunt Apostoł | Bernadeta Prandzioch | Dagmara Jack | Sławomir Idziak | Krzysztof Dziewięcki | Maryna Miklaszewska | Weronika Tofilska | Małgorzata Gorol | Teodor Danysz | Walter Wiora | Willy Fritsch | Jacek Masłowski | Paweł Berger | Bożena Miller-Małecka | Elżbieta Grodzka-Łopuszyńska | Lutz Besch | Aleksander Mrożek | Piotr Miciński | Michał Piela | Jerzy GrunwaldOceń: Alexander Czerski