Marta Świderska-Pelinko

Kultura i sztuka

Marta Świderska-Pelinko, urodzona w 1953 roku w Katowicach, to uznana postać na polskiej scenie kulturalnej.

Jako pisarka i poetka, łączy w swojej twórczości różnorodne formy literackie, a jej prace często odzwierciedlają głębokie zrozumienie świata.

Oprócz twórczości literackiej, Marta angażuje się również w działania tłumaczeniowe, co świadczy o jej pasji do literatury z różnych kultur.

Warto także wspomnieć, iż jest animatorką oraz działaczką kultury, co podkreśla jej aktywne wspieranie rozwoju sztuki i literatury w Polsce.

Życiorys

Urodziła się jako jedyne dziecko matki, która pracowała jako urzędniczka, oraz ojca, będącego oficerem w Ludowym Wojsku Polskim. Wczesne lata życia Marta spędziła w Katowicach, swoim miejscu urodzenia, a także w Bytomiu. Od dziewiątego roku życia mieszkała w Rzeszowie, gdzie zakończyła edukację w szkole podstawowej oraz liceum ogólnokształcącym.

Po zdobyciu matury, postanowiła kontynuować naukę w Medycznym Studium Zawodowym, gdzie zdobyła niezbędne wykształcenie. Przez trzynaście lat pracowała w zawodzie, co dostarczyło jej cennych doświadczeń. Następnie zdecydowała się na dalszą edukację w Małopolskim Instytucie Gospodarczym w Krakowie, gdzie ukończyła kierunek psychologiczno-socjologiczny z naciskiem na zarządzanie potencjałem ludzkim.

Marta jest matką jednego syna i ma wiele pasji, w tym zamiłowanie do historii oraz literatury. Należy do Związku Literatów Polskich oraz piastuje funkcję w Zarządzie Głównym ZLP. W latach 2003–2012 z powodzeniem pełniła różne role w rzeszowskim oddziale ZLP, obejmując kolejno pozycje sekretarza, wiceprezesa oraz prezesa. Zasiadała również w Komisji Kwalifikacyjnej ZG ZLP w latach 2011–2015.

Jest także założycielką Integracyjnej Grupy Literackiej Parnas, która działa przy wydawnictwie Abilion. Marta tłumaczy utwory literackie z języka słowackiego na polski dla tego wydawnictwa. Pełni funkcję redaktor naczelnej dziennika literackiego Shyhta. Dodatkowo, inicjuje i prowadzi spotkania autorskie oraz warsztaty literackie zarówno w Polsce, jak i za granicą. Marta jest współorganizatorką międzynarodowych biesiad, sesji literackich oraz spotkań autorskich, a także współautorką i redaktorką antologii poetyckich oraz prozatorskich, zajmuje się także redagowaniem zeszytów literackich oraz pisaniem recenzji i krytyki literackiej.

O twórczości

Marta Świderska-Pelinko to nagradzana autorka, która zdobyła uznanie w wielu ogólnopolskich konkursach literackich. W swoich dziełach zarówno w prozie, jak i poezji podejmuje ważką tematykę, skoncentrowaną na roli kobiety w dzisiejszym społeczeństwie, w kontekście rodzinnym oraz jej różnorodnych emocji, lęków i trosk.

W twórczości autorki można dostrzec analizy relacji międzypokoleniowych, co ukazuje głęboką intuicję i empatię wobec ludzkich doświadczeń. Ponadto porusza ona problemy egzystencjalne, z którymi zmaga się współczesny człowiek, ukazując przy tym kontrast zależności politycznych oraz ekonomicznych na przestrzeni wieków.

Jest również autorką licznych prac tłumaczonych oraz publikowanych w prasie zarówno krajowej, jak i zagranicznej, w różnych językach, takich jak: angielski, bułgarski, gruziński, litewski, niemiecki, rosyjski, serbski, słowacki, ukraiński, wietnamski.

Nagrody

Lista osiągnięć Marty Świderskiej-Pelinko jest niezwykle imponująca i odzwierciedla jej wkład w literaturę oraz kulturę. W 2007 roku otrzymała Literacką Nagrodę I stopnia Prezydenta i Rady Miasta Rzeszowa za całokształt twórczości literackiej oraz aktywność w działalności kulturalnej.

W 2009 roku, jej talent został doceniony Literacką Nagrodą Marszałka i Zarządu Województwa Podkarpackiego za wybitne osiągnięcia w zakresie twórczości artystycznej oraz promowania i ochrony kultury.

W 2017 roku zdobyła Nagrodę Prezydenta Rzeszowa za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, które przyczyniły się do upowszechnienia oraz ochrony kultury, w tym promocji miasta Rzeszowa.

W tym samym roku została wyróżniona Odznaką Honorową Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zasłużony dla Kultury Polskiej” za swoje znaczące zasługi.

Kolejnym znaczącym wyróżnieniem była Odznaka Honorowa Związku Literatów Polskich przyznana w 2022 roku, która miała na celu docenienie jej wybitnych zasług dla organizacji.

Wreszcie, w 2024 roku, otrzymała Brązowy Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis, co stanowi ukoronowanie jej działalności artystycznej i kulturalnej.

Publikacje

Proza

W twórczości Marty Świderskiej-Pelinko można znaleźć szereg wydanych książek prozatorskich, z których najbardziej znaczące to:

  • 2003 rok – W labiryncie bólu, ISBN 83-918614-0-6,
  • 2007 rok – Tułaczy smak edenu, ISBN 978-83-925021-7-3 (2010, w języku słowackim),
  • 2010 rok – Za drzwiami deszczu, ISBN 978-83-62252-01-5,
  • 2014 rok – Tam gdzie łkają skrzypce, ISBN 978-83-933323-8-0.

Poezja

W zakresie poezji autorka również zaprezentowała szereg wyróżniających się tytułów, a wśród nich:

  • 1996 rok – Zatrzymany czas, ISBN 83-902499-1-X,
  • 2006 rok – Refleksje, ISBN 83-89930-23-4,
  • 2012 rok – Poza ramami, ISBN 978-83-933323-1-1,
  • 2016 rok – Wędrowanie, ISBN 978-83-941911-5-3,
  • 2021 rok – To nie takie proste, ISBN 978-83-948089-5-2.

Tłumaczenia

Marta Świderska-Pelinko jest także aktywna w dziedzinie tłumaczeń, gdzie zrealizowała szereg projektów, w tym:

  • 2011 rok – Kwartalnik Wyspa – Peter Karpinský,
  • 2013 rok – Powroty piekła, ISBN 978-83-933323-9-7 – Radovan Brenkus,
  • 2013 rok – Powróz w domu wisielca, ISBN 978-83-933323-3-5 – Pavol Hudák,
  • 2014 rok – Fragmenty z nieczęstą tęsknotą za spójnością, ISBN 978-83-933323-4-2 – Etela Farkašová,
  • 2015 rok – Strażnik jeziora, ISBN 978-83-941911-0-8 – Ľudovít Petraško,
  • 2016 rok – Portrety z bliska (antologia współczesnej słowackiej prozy), ISBN 978-83-941911-6-0,
  • 2017 rok – Śnienie z bestią, ISBN 978-83-941911-8-4 – Radovan Brenkus,
  • 2018 rok – Plac Świętej Elżbiety, ISBN 978-83-948089-2-1 – Rudolf Jašík,
  • 2019 rok – Mechanika pękania, ISBN 978-83-948089-3-8 – Martin Vlado,
  • 2020 rok – Scenariusz, ISBN 978-83-948089-4-5 – Etela Farkašová,
  • 2021 rok – Uratowanie świata według G., ISBN 978-83-948089-7-6 – Etela Farkašová,
  • 2022 rok – Mgły na świtaniu, ISBN 978-83-948089-8-3 – Milo Urban,
  • 2022 rok – Pieskie dni, ISBN 978-83-966200-1-9 – Dušan Mitana,
  • 2023 rok – Trzynaście, ISBN 978-83-966200-3-3 – Jana Bodnárová.

Almanachy, opracowania redakcyjne

Oprócz swoich dzieł literackich, Marta Świderska-Pelinko zajmuje się również redagowaniem i opracowywaniem almanachów. Oto niektóre z jej najważniejszych publikacji:

  • 2000 rok – Wspólna obecność, ISBN 83-87840-32-7 (ZLP),
  • 2006 rok – Humor zeszytów szkolnych, ISBN 83-60222-01-0 (Ad Oculos),
  • 2006 rok – Tajemnice karcianych oszustów, ISBN 83-60222-14-2 (Ad Oculos),
  • 2007 rok – 40 lat wspólnej obecności, ISBN 978-83-925021-0-4 (ZLP),
  • 2015 rok – Shyhta 2015, ISBN 978-83-941911-1-5 (Wydawnictwo Abilion),
  • 2015 rok – Zakamarki, ISBN 978-83-941911-2-2 (Wydawnictwo Abilion),
  • 2016 rok – Tu i teraz, ISBN 978-83-941911-7-7 (Wydawnictwo Abilion).

Przypisy

  1. Miejsce urodzenia: Warszawa. Warszawa: Wydawnictwo Astra, 2014 r., s. 208. ISBN 978-83-63158-37-8.
  2. ŚWIDERSKA PELINKO MARTA 1953. [w:] Deskryptory BN [on-line]. Biblioteka Narodowa. [dostęp 03.10.2018 r.]

Oceń: Marta Świderska-Pelinko

★★★★★
Średnia ocena:4.48 Liczba ocen:23