Śląska Biblioteka Cyfrowa (ŚBC) to regionalna biblioteka cyfrowa, która powstała z myślą o promowaniu kultury i nauki. Jej zasoby są tworzone przez szereg instytucji z terenu historycznego Śląska oraz obecnych województw: śląskiego, opolskiego i małopolskiego.
Głównym celem działalności Śląskiej Biblioteki Cyfrowej jest zapewnienie powszechnego oraz swobodnego dostępu do dziedzictwa kulturowego, które zostało zgromadzone w różnych instytucjach kulturalnych i edukacyjnych regionu. Co istotne, publikacje umieszczone w ŚBC są dostępne bezpłatnie dla wszystkich użytkowników w kontekście ich kopiowania i korzystania, przy zachowaniu jednak *przypisanych praw przez autorów lub właścicieli* tych publikacji.
Warto podkreślić, że warunki komercyjnego wykorzystania zgromadzonych zasobów zależą od decyzji każdego z uczestników, którzy pozostają właścicielami swoich publikacji. Oznacza to, że każdy z nich ma prawo decydować o czasie udostępniania oraz sposobie eksploatacji swojej pracy.
ŚBC jest częścią Federacji Bibliotek Cyfrowych, co umożliwia dotarcie do publikacji zamieszczonych w innych regionalnych oraz instytucjonalnych bibliotekach cyfrowych. Zasoby tej biblioteki są także widoczne w Europeanie, co znacząco zwiększa ich zasięg i dostępność.
Instytucje, które pragną przystąpić do Śląskiej Biblioteki Cyfrowej, muszą utożsamiać się z jej celami i mają możliwość dołączenia do grona uczestników. Obecnie współtworzy ją 69 różnorodnych instytucji, w tym biblioteki uczelni państwowych i niepublicznych, biblioteki publiczne, archiwa, muzea, teatry, opera, regionalne stowarzyszenia oraz inne instytucje kultury.
Śląska Biblioteka Cyfrowa z dumą zajmuje pozycję największej regionalnej biblioteki cyfrowej pod względem zgromadzonych zbiorów w Polsce, co czyni ją istotnym punktem na kulturalnej mapie kraju.
Historia
Śląska Biblioteka Cyfrowa rozpoczęła swoją działalność 20 lipca 2006 roku w Katowicach, co było możliwe dzięki współpracy uczestników-założycieli: Biblioteki Śląskiej oraz Uniwersytetu Śląskiego. W celu cyfrowej archiwizacji, ochrony oraz prezentacji zbiorów, rektor UŚ prof. Janusz Janeczek oraz dyrektor Biblioteki Śląskiej prof. Jan Malicki podpisali odpowiednie porozumienie.
W zasobach Śląskiej Biblioteki Cyfrowej można znaleźć różnorodne publikacje, w tym te o ograniczonym dostępie, ze względu na ich zabytkową wartość. To właśnie te zasoby odzwierciedlają dziedzictwo kulturowe regionu, jak również zgromadzone w Śląsku dziedzictwo narodowe, europejskie i światowe. Dodatkowo znajdują się tam publikacje regionalne, piśmiennictwo naukowe oraz materiały dydaktyczne.
W szczególności w ŚBC dostępne są kolekcje specjalne, które obejmują takie tematy jak: publikacje dotyczące Kresów (szczególnie Lwowa), judaika, masonika oraz unikalne publikacje bibliofilskie. Wszystkie te zbiory mają na celu ochronę oraz szerokie udostępnienie wiedzy i kultury.
Symboliczne otwarcie Biblioteki miało miejsce 27 września 2006 roku, kiedy to posiadała ona około 600 publikacji. Dokonał tego Wicemarszałek Województwa Śląskiego Sergiusz Karpiński.
Od 24 października 2006 roku, Śląska Biblioteka Cyfrowa funkcjonuje na podstawie „Porozumienia o współtworzeniu ŚBC”, które przyjęły instytucje chętne do włączenia się w ten projekt. 11 grudnia 2009 roku zbiory ŚBC zostały wprowadzone do Europejskiej Biblioteki Cyfrowej Europeana, co znacznie zwiększyło ich dostępność.
Natomiast 23 maja 2018 roku, w wyniku współpracy z Polską Fundacją Morską, została wydzielona Kolekcja Morska, która jest realizowana w ramach programu operacyjnego Polskiej Fundacji Morskiej: Morska Biblioteka Cyfrowa.
Przypisy
- Śląska Biblioteka Cyfrowa sbc.org.pl [dostęp 13.07.2024 r.]
- Uczestnicy projektu - Śląska Biblioteka Cyfrowa [online], sbc.org.pl [dostęp 19.12.2023 r.]
- Kolekcja Morska w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej
- a b c d e f Cyfrowa pamięć regionu. 10 lat Śląskiej Biblioteki Cyfrowej, red. R. Lis, M. Szulc, Katowice 2016 r., s. 8-11. sbc.org.pl [dostęp 27.12.2017 r.]
- Kontakt. Śląska biblioteka Cyfrowa. [dostęp 20.03.2018 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Biblioteki":
Biblioteka Teologiczna – Oddział Specjalistyczny Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach | Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach | Biblioteka Śląska | Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka | Biblioteka Nauk Społecznych – Oddział Specjalistyczny Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach | Dom Oświatowy – Biblioteka Śląska | Miejska Biblioteka Publiczna w Katowicach | Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Józefa Lompy w KatowicachOceń: Śląska Biblioteka Cyfrowa