Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Józefa Lompy w Katowicach

---

Historia

Historia tego miejsca sięga października 1928 roku, kiedy to zainaugurowano działalność Instytutu Pedagogicznego w Katowicach. W dniach 23 listopada 1928 roku złożono pierwszy wpis do księgi inwentarzowej, co uznaje się za formalny początek funkcjonowania biblioteki. Na samym początku księgozbiór liczył jedynie 400 tomów, które stanowiły pomoce naukowe zarówno dla pracowników, jak i dla studentów instytutu.

Niestety, w 1939 roku, w wyniku działań wojennych, Niemcy skierowali księgozbiór do przetworzenia na papier w fabryce w Mikołowie. Niezmiernie ważnym wydarzeniem było uratowanie około 3000 książek, które dzięki sprytowi zostały ukryte w wentylacyjnych kominach. Te uratowane publikacje, razem z książkami wypożyczonymi przed wojną, stworzyły fundament powojennej działalności biblioteki.

W 1946 roku biblioteka rozpoczęła nowy etap pod nazwą Centralna Biblioteka Pedagogiczna, z siedzibą przy ulicy Szkolnej 9. Rok 1950 przyniósł kolejne zmiany – placówka zyskała nową nazwę: Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka i zaczęła funkcjonować jako samodzielna jednostka budżetowa podlegająca merytorycznie Kuratorium Oświaty. W 1951 roku przyznano jej statut, co zainicjowało proces tworzenia oddziałów terenowych.

W ciągu swojej historii biblioteka kilkakrotnie zmieniała lokalizację. W 1967 roku przeniesiono ją do budynku Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika przy ulicy H. Sienkiewicza. W 1970 roku znów miała miejsce przeprowadzka, tym razem do siedziby przy ulicy Kasprzaka 7 (dzisiejszej ulicy ks. kard. S. Wyszyńskiego), którą biblioteka zajmuje do dziś, wspólnie z Regionalnym Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Katowicach.

Lata siedemdziesiąte to czas intensywnego rozwoju. W 1974 roku sieć bibliotek filialnych zyskała już 19 placówek. W 1983 roku patronem biblioteki został Józef Lompa, a ta w tym samym roku zdobyła Medal Pamiątkowy Komisji Edukacji Narodowej, przyznawany instytucjom o szczególnych zasługach dla systemu oświaty. W 1984 roku powstała biblioteka składowa oraz Wydział Zbiorów Specjalnych, który koncentrował się na zbieraniu cennych pozycji.

W latach dziewięćdziesiątych biblioteka kontynuowała rozwój, organizując nowe wydziały, w tym Muzeum Oświaty, przekształcone później w Wydział Instruktażowo-Metodyczny Edukacji Regionalnej i Wydział Zbiorów Specjalnych – Zbiory Audiowizualne. Równocześnie rosła liczba udostępnianych zbiorów.

W wyniku reformy administracyjnej w 1999 roku organem prowadzącym Bibliotekę Pedagogiczną w Katowicach stało się Województwo Śląskie. Biblioteka posiadała 20 filii.

Od 1 września 2006 roku biblioteki w Rybniku, Raciborzu oraz Wodzisławiu Śląskim zostały wyłączone z struktury PBW w Katowicach i utworzyły nową jednostkę – Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli i Informacji Pedagogicznej „WOM” w Rybniku. W 2013 roku zlikwidowano trzy filie – w Czeladzi, Piekarach Śląskich i Świętochłowicach. Obecnie Pedagogiczną Bibliotekę Wojewódzką im. Józefa Lompy tworzy biblioteka główna w Katowicach oraz 14 filii działających w miastach województwa śląskiego, takich jak Będzin, Bytom, Chorzów, Dąbrowa Górnicza, Gliwice, Jaworzno, Mysłowice, Pszczyna, Ruda Śląska, Sosnowiec, Tarnowskie Góry, Tychy, Zabrze oraz Zawiercie.

Zbiory

Biblioteka ta gromadzi i udostępnia różnorodne materiały edukacyjne, które obejmują szeroki wachlarz tematów związanych z nauką i wychowaniem. Jej zbiory obejmują:

• książki oraz czasopisma z dziedziny pedagogiki, psychologii i nauk pokrewnych,
• publikacje naukowe oraz popularnonaukowe ze zróżnicowanych obszarów wiedzy, które są zgodne z ramowymi planami nauczania,
• literaturę piękną i klasyczne dzieła literackie, jak również książki znajdujące się w zestawie lektur dla uczniów,
• materiały dotyczące bibliotekoznawstwa oraz informacji naukowej,
• programy nauczania i podręczniki szkolne,
• informacje na temat problematyki oświatowej w regionie.

Wydziały

W pedagogicznej bibliotece wojewódzkiej im. Józefa Lompy w Katowicach można skorzystać z różnych sekcji, które oferują szereg usług i zasobów. Oto kluczowe działy, które można znaleźć w tej instytucji:

• wypożyczalnia,
• czytelnia,
• wypożyczalnia zbiorów audiowizualnych,
• wydział informacji, promocji i współpracy ze środowiskiem,
• wydział gromadzenia i opracowania zbiorów.

Filie

Istniejące

W strukturze wojewódzkiej biblioteki pedagogicznej w Katowicach funkcjonują obecnie różne filie. Każda z nich oferuje szeroką gamę usług oraz zasobów edukacyjnych. Oto ich lista:

• filia w Będzinie,
• filia w Bytomiu,
• filia w Chorzowie,
• filia w Dąbrowie Górniczej (zakończy działalność 30 listopada 2021),
• filia w Gliwicach,
• filia w Jaworznie,
• filia w Mysłowicach,
• filia w Pszczynie,
• filia w Rudzie Śląskiej,
• filia w Sosnowcu,
• filia w Tychach,
• filia w Zabrzu,
• filia w Zawierciu.

Zlikwidowane

W ciągu swojej historii, niektóre filie uległy likwidacji. Poniżej przedstawiamy przykłady zamkniętych placówek:

• filia w Tarnowskich Górach (założona w 1951 roku, zakończyła działalność 31 sierpnia 2021).

---

Oceń: Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Józefa Lompy w Katowicach

---