Wit Gawęcki

---

Życiorys

Wit Gawęcki pochodził z rodziny o tradycjach kupieckich. Był synem Sylwestra i Stanisławy z domu Laurentowskiej. Swoje edukacyjne kroki stawiał w Ostrowie Wielkopolskim, gdzie w 1930 roku ukończył gimnazjum. To tam zyskał pierwsze doświadczenia związane ze sztuką i rozwijał swoje talent artystyczne. Początkowo zdecydował się na studia prawnicze, jednak szybko przekwalifikował się na malarstwo oraz grafikę, zapisując się do Państwowej Szkoły Sztuk Zdobniczych w Poznaniu. W 1934 roku ukończył studia i niezwłocznie rozpoczął działalność artystyczną.

Jego prace obejmowały m.in. krajobrazy akwarelowe, które były wystawiane na Salonie 35, a także portrety, karykatury, ilustracje, ekslibrisy, okładki książkowe oraz makiety dekoracyjne dla kabaretu Pod Kaktusem. W 1939 roku, w wyniku wydarzeń wojennych, został wysiedlony z Poznania i osiedlił się w Warszawie.

W Warszawie Gawęcki znalazł się w świecie rozrywki, pracując w Mon Café jako artysta. Niezłomnie kontynuował swoją działalność, wydając w podziemiu ekslibrisy oraz będąc członkiem tajnego Koła Miłośników Ekslibrisu i Grafiki, które w 1944 roku wydało album piętnastu ekslibrisów, który był antydatowany na 1939 rok. Tworzył także plakaty oraz ilustracje, w tym album przedstawiający 45 karykatur, który zawierał symbole polityczne, takie jak syrena ze swastyką.

W 1944 roku, z powodu postępującej gruźlicy, Gawęcki udał się do Lipinek na Podkarpaciu, gdzie poświęcił się malarstwu krajobrazowemu oraz rodzajowemu. Wrócił do Warszawy tuż przed wybuchem powstania warszawskiego, w trakcie którego stworzył serię osiemdziesięciu rysunków dokumentujących uliczne walki, które niestety nie zachowały się do dziś. Po wojnie, w kwietniu 1945 roku, powrócił do Poznania, gdzie był zaangażowany w działalność kabaretu literackiego Kukułka, współtworząc go, przygotowując dekoracje oraz zajmując się konferansjerką.

Gawęcki wykorzystywał również swoje umiejętności artystyczne w publikacjach, umieszczając ilustracje, żarty i karykatury w nowo powstałym „Głosie Wielkopolskim”. W ramach powojennej odbudowy kultury stworzył plansze dla pierwszej wystawy w Muzeum Wielkopolskim, które ilustrowały kulturalne straty Poznania podczas wojny. Jego dorobek artystyczny obejmował także dekoracje teatralne.

W 1946 roku zorganizowano jego wystawę przekrojową w siedzibie kabaretu Kukułka, a na Sylwestra 1945 roku stworzył szopkę noworoczną dla „Głosu Wielkopolskiego”. Życie Wita Gawęckiego zakończyło się, gdy zmarł jako bezdzietny kawaler, pozostawiając po sobie bogaty dorobek artystyczny i znaczący ślad w kulturze polskiej.

---

Oceń: Wit Gawęcki

---