Kozubek (staw)


Kozubek to staw stworzony przez działalność człowieka, który można znaleźć w północno-zachodniej części Katowic. Zajmuje on obszar dzielnicy Osiedle Witosa, usytuowanej w rejonie niegdyś funkcjonującej Kopalni Węgla Kamiennego „Kleofas”.

Charakterystyczny dla tego miejsca, staw leży w zlewni Rawy, która z kolei jest integralną częścią dorzecza Wisły. Działalność ludzka miała znaczący wpływ na kształtowanie otoczenia stawu oraz jego ekosystemu.

Historia

Kozubek to mały sztuczny staw, który został stworzony dla potrzeb kopalni „Kleofas” i był zlokalizowany na jej obszarze, po zachodniej stronie zakładu. Jego nazwa odnosi się do Antoniego Kozubka, sztygara, który zarządzał majątkiem kopalnianym obejmującym również ten zbiornik wodny. Aby upamiętnić jego wkład, umieszczono tabliczkę na skwerze w bliskim sąsiedztwie stawu.

W czasie funkcjonowania kopalni, szczególnie w epoce Polski Ludowej, obszar wokół stawu był ulubionym miejscem rekreacji dla mieszkańców Załęża oraz osiedla W. Witosa. Osoby odwiedzające staw mogły korzystać z kąpieli oraz wędkowania. Po zakończeniu działalności kopalni w 2004 roku, w okolicach stawu i samego zbiornika władze państwowe nie opracowały dalszego zagospodarowania, co doprowadziło do przejęcia tych terenów przez miasto Katowice. To otworzyło drogę do rewitalizacji Kozubka.

W kontekście katowickiego Budżetu Obywatelskiego złożono projekt rewitalizacji obszaru wokół stawu Kozubek. Plan przewidywał nie tylko renowację samego stawu, ale także stworzenie przestrzeni zielonej w otoczeniu, aby mieszkańcy mogli odpoczywać w przyjemnych warunkach. Zakładał on prace porządkowe, które obejmowały rozbiórkę szutrowych nawierzchni, podkładów kolejowych oraz płyt betonowych z terenu stawu. Dodatkowo planowano zamontowanie nowych elementów małej architektury oraz budowę ścieżek. Projekt „Przywróćmy światu Staw Kozubek! Dla Osiedla Witosa, Załęża i całych Katowic” został zaproponowany przez radnego Krzysztofa Krausa w VIII edycji Budżetu Obywatelskiego.

16 marca 2021 roku Urząd Miasta Katowice ogłosił wyniki wniosków, które pozytywnie przeszły weryfikację merytoryczną. Natomiast 22 września tego samego roku zaprezentowano rezultaty głosowania w ramach Budżetu Obywatelskiego. Rewitalizacja stawu Kozubek zdobyła drugie miejsce w skali całego miasta, uzyskując 8 221 głosów na tak.

W związku z dużym zakresem projektu, rewitalizacja została sklasyfikowana jako zadanie dwuletnie. W roku 2022 sporządzono dokumentację projektową, zrobiono inwentaryzację przyrodniczą, a także uzyskano pozwolenie na budowę. W przetargu przeprowadzonym przez Zakład Zieleni Miejskiej w Katowicach zarejestrowało się 13 firm, które zaoferowały wykonanie zadania w przedziale cenowym od 1,4 do 2,6 mln złotych. Otwarcie ofert miało miejsce 7 grudnia 2022 roku, zaś wybór najkorzystniejszej oferty nastąpił 22 grudnia tego samego roku.

Oficjalne otwarcie zrewitalizowanej przestrzeni stawu Kozubek, w którym udział wzięli prezydent Katowic Marcin Krupa oraz radny Krzysztof Kraus, miało miejsce 13 września 2023 roku. Całkowity koszt przeprowadzonych prac wyniósł ostatecznie około 1,7 mln złotych.

Charakterystyka

Kozubek jest usytuowany w północno-zachodniej części Katowic, w obrębie dzielnicy Osiedle Witosa. Znajduje się w bliskim sąsiedztwie granicy z Załężem oraz Chorzowem-Batorym, w rejonie ulicy Obroki.

W klasyfikacji fizycznogeograficznej, staw Kozubek znajduję się na Wyżynie Katowickiej. Z kolei według podziału morfologicznego, jest częścią C. Karaś-Brzozowskiej w Obniżeniu Rawy, na wysokości w przedziale 270–275 m n.p.m. Geologicznie staw usytuowany jest w górnokarbońskim zapadlisku górnośląskim, a powierzchniowo teren wokół Kozubka zbudowany jest z plejstoceńskiej gliny zwałowej.

Staw Kozubek jest jednym z wielu zbiorników wodnych w Katowicach, które powstały dzięki działaniom człowieka. Z perspektywy hydrologicznej, staw znajduje się w dorzeczu Wisły, w obrębie zlewni Rawy. Jego powierzchnia wynosi 0,72 ha.

Przyległy obszar wokół zbiornika ma na celu zaspokajanie potrzeb rekreacyjnych mieszkańców. W okolicy powstała strefa z urządzeniami do treningu oraz plac zabaw. Tuż obok stawu znajduje się taras o powierzchni około 100 m², na którym rozmieszczone są leżaki. Dodatkowo, skwer został wyposażony w elementy małej architektury, takie jak ławki, stojaki na rowery oraz kosze na śmieci, a także oświetlenie parkowe, które zwiększa atrakcyjność tego miejsca.

Przypisy

  1. Kacper Jurkiewicz: Staw Kozubek już po rewitalizacji! Można miło spędzić tutaj czas. www.wkatowicach.eu, 13.09.2023 r. [dostęp 11.10.2023 r.]
  2. Marcin Śliwa: Staw Kozubek w Katowicach został zrewitalizowany. Są tu atrakcje dla dzieci i strefa wypoczynku. dziennikzachodni.pl, 15.09.2023 r. [dostęp 11.10.2023 r.]
  3. Kamil Zatoński: Staw Kozubek w Katowicach przejdzie metamorfozę! Będzie 100 metrowy taras z leżakami. www.wkatowicach.eu, 14.11.2022 r. [dostęp 11.10.2023 r.]
  4. Katarzyna Pachelska: Staw Kozubek zmieni się w przyjemne miejsce rekreacji. Będzie m.in. taras z leżakami. www.24kato.pl, 15.11.2022 r. [dostęp 11.10.2023 r.]
  5. Katarzyna Pachelska: Rewitalizacja Stawu Kozubek coraz bliżej! Miasto Katowice otworzyło oferty na metamorfozę tego miejsca. www.24kato.pl, 08.12.2022 r. [dostęp 11.10.2023 r.]
  6. Szymon Karpe: Katowice. Staw Kozubek do rewitalizacji. Projekt wybrali mieszkańcy w Budżecie Obywatelskim. dziennikzachodni.pl, 15.11.2022 r. [dostęp 11.10.2023 r.]
  7. ZZM Katowice: Zamówienia publiczne. NZI.261.72.2022 - „Przywróćmy światu Staw Kozubek w Katowicach”. zzmkce.bip.gov.pl, 09.11.2022 r. [dostęp 11.10.2023 r.]
  8. W Budżecie Obywatelskim będzie można głosować na ponad 250 pomysłów. Jest już ich lista. katowice24.info, 16.11.2021 r. [dostęp 11.10.2023 r.]
  9. Grzegorz Żądło: Są wyniki głosowania w Budżecie Obywatelskim. Jak zwykle, dominują remonty i doposażenie szkół, przedszkoli i bibliotek. katowice24.info, 22.09.2021 r. [dostęp 11.10.2023 r.]

Oceń: Kozubek (staw)

Średnia ocena:4.55 Liczba ocen:10