Miłosz Frąckowiak

---

Życiorys

Miłosz Frąckowiak jest postacią o bogatej historii, będącym synem Eustachego i Marii Frąckowiaków, z domu Gabryelewicz. W chwili obecnej zajmuje szczególne miejsce jako najmłodszy z czworga rodzeństwa, które tworzą: siostra Halina oraz bracia Janusz i Zbisław.

W czasach przed wybuchem II wojny światowej, Frąckowiak ukończył trzy klasy szkoły powszechnej, a jego życie w okresie okupacji odbywało się w Szczyrku, który wówczas stanowił część Rzeszy Niemieckiej. Kiedy miał zaledwie czternaście lat, został zmuszony do podjęcia pracy przymusowej. Początkowo zajmował się rolą gońca w Urzędzie Gminy w Szczyrku, a później pracował jako pomocnik w zakładzie mechanicznym w Bielsku. Praca ta była szczególnie ciężka, z długimi godzinami pracy, które przekraczały dziesięć godzin dziennie, oraz męczącymi kilkugodzinnymi dojazdami.

Po zakończeniu wojny podjął naukę w Państwowym Gimnazjum i Liceum w Katowicach, gdzie zdołał zdać maturę w 1950 roku. Jego pasję do tematów morskich rozwijał od najmłodszych lat, uczestnicząc w licznych obozach żeglarskich organizowanych przez Ligę Morską. W 1947 roku Miał zaszczyt wzięcia udziału w „Kursie Pracy Morskiej”, zorganizowanym przez Państwowe Centrum Wychowania Morskiego w Szczecinie.

Jego edukacja osiągnęła szczyt w 1956 roku, kiedy to zakończył studia na Wydziale Budowy Okrętów Politechniki Gdańskiej, zdobywając tytuł magistra inżyniera.

Działalność naukowa i dydaktyczna

W trakcie swoich studiów, Miłosz Frąckowiak zdobywał cenne doświadczenie, zajmując się opracowaniem dokumentacji technicznych dla jednostek pływających. W ramach zleceń realizowanych dla Gospodarstw Pomocniczych przy niektórych katedrach Wydziału Budowy Okrętów Politechniki Gdańskiej, koncentrował się głównie na pomiarach, opisie oraz konstrukcji kadłubów okrętowych. Z początkiem roku akademickiego 1955/1956 rozpoczął swą karierę naukowo-dydaktyczną na Wydziale Budowy Okrętów, dołączając do Katedry Teorii Okrętu, prowadzonej przez prof. Lecha Kobylińskiego, w składzie dynamicznie rozwijającego się zespołu.

Jako wykładowca, Frąckowiak prowadził różnorodne zajęcia, w tym ćwiczenia, laboratoria oraz wykłady, a materiały edukacyjne, które przygotował, zostały opublikowane w formie skryptów dla studentów. W ramach swojej działalności naukowej, koncentrował się na badaniach związanych z statecznością statków, procesem wodowania bocznego oraz oporem modeli statków. Badania te realizował w Ośrodku Doświadczalnym Politechniki Gdańskiej, ulokowanym w Iławie nad jeziorze Jeziorak, gdzie przeprowadzał pomiary właściwości oporowo-napędowych i testował zachowników modeli w warunkach rzeczywistego falowania. Dodatkowo zajmował się także projektowaniem śrub okrętowych.

W 1964 roku uzyskał stopień doktora nauk technicznych, przedstawiając rozprawę o poprzecznym kołysaniu okrętu. Swoje umiejętności rozwijał podczas stażu naukowego, który odbył w National Physical Laboratory w Feltham pod Londynem, w ramach stypendium British Council, w latach 1965–1966. Tytuł docenta nadano mu w 1970 roku. Przez okres 1970-1973 pełnił funkcję wykładowcy na Wydziale Okrętowym Uniwersytetu w Basrze w Iraku. Po powrocie do Polski, od 1974 do 1980 roku, pełnił rolę zastępcy dyrektora Instytutu Okrętowego Politechniki Gdańskiej, odpowiedzialnego za sprawy studenckie.

Frąckowiak był również aktywnym członkiem zespołu do spraw mechaniki powołanego przy Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W latach 1981-1983 wykładał na Rivers State University of Science and Technology w Port Harcourt w Nigerii. Poza tym, w okresie 1968-1970 oraz 1985-1995, pełnił funkcje Pełnomocnika Rektora Politechniki Gdańskiej ds. studentów zagranicznych.

Jego wkład w działalność Polskiego Rejestru Statków obejmował badania dotyczące stateczności małych statków rybackich. Dodatkowo był zaangażowany w prace Podkomitetu SLF Międzynarodowej Organizacji Morskiej, zajmującego się kwestiami stateczności, linii ładunkowych i bezpieczeństwa statków rybackich. W latach 80. pełnił też funkcję ławnika Odwoławczej Izby Morskiej w Gdyni oraz był promotorem czterech prac doktorskich.

Stowarzyszenia

W 1975 roku Miłosz Frąckowiak przystąpił do Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego (PTN). Jego zaangażowanie w działalność Oddziału Gdańskiego PTN było znaczące. Wielokrotnie reprezentował Towarzystwo jako delegat na Walnych Zjazdach, co świadczy o jego aktywnej obecności w tej organizacji.

Frąckowiak był nie tylko uczestnikiem, ale również prelegentem w zakresie historii numizmatyki. Wygłaszał wykłady skierowane do członków PTN, a jego dorobek obejmował także przygotowywanie różnorodnych wystaw medalierskich, na których prezentował swoje prywatne kolekcje. Ponadto, angażował się w pisanie artykułów do prasy numizmatycznej, co miało na celu promocję lokalnego medalierstwa i jego twórców.

Warto zaznaczyć, że przez długi czas był również częścią kolegium redakcyjnego „Gdańskich Zeszytów Numizmatycznych” – periodyku wydawanego przez Oddział Gdański PTN. Jego wiedza i doświadczenie były nieocenione w tym przedsięwzięciu.

W 1992 roku, po utworzeniu Towarzystwa Okrętowców Polskich „Korab”, Miłosz Frąckowiak stał się jego aktywnym członkiem, co podkreśla jego zaangażowanie w różnorodne aspekty związane z numizmatyką oraz kulturą lokalną.

Działalność na emeryturze

W 1995 roku nastąpił moment przejścia na emeryturę, jednak ten etap życia nie oznaczał zakończenia aktywności zawodowej, a wręcz przeciwnie. Miłosz Frąckowiak angażował się w działania Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego oraz Towarzystwa Okrętowców Polskich „Korab”. Jego działalność obejmowała również opracowanie monografii dotyczącej istotnych wydarzeń związanych z historią Wydziału Okrętowego Politechniki Gdańskiej.

Na Wydziale Elektrycznym Wyższej Szkoły Morskiej w Gdyni prowadził wykłady z zakresu budowy okrętów, dzieląc się swoją wiedzą i doświadczeniem z młodszymi pokoleniami. W swoim dorobku miał także kilka razy pełnioną funkcję sekretarza naukowego na sympozjach Hydromechaniki Okrętowej, które współorganizowane były przez Politechnikę Gdańską.

Łącząc swoje zamiłowanie do przeszłości z pasją kolekcjonerską, Miłosz Frąckowiak przyczynił się do ocalenia od zapomnienia bogatych dziejów polskiego przemysłu okrętowego. Wykorzystując zarówno własne zbiory, jak również inne dostępne mu materiały, poświęcił kilkanaście lat na samodzielne opracowanie oraz wydanie w 2018 roku znaczącej publikacji pt. „Zaszczytne I Pamiątkowe Symbole w Polskim Przemyśle Okrętowym”.

W swoim życiu pozostawił trwały ślad w historycznych i akademickich kręgach dotyczących polskiego przemysłu okrętowego. Miłosz Frąckowiak zmarł w Gdańsku, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Łostowickim w Gdańsku (kwatera 146, rząd 9, nr 5).

Odznaczenia i nagrody

Miłosz Frąckowiak, znany z licznych osiągnięć, zdobył wiele wszystkich możliwych nagród i odznaczeń za swoją ciężką pracę. Jego działalność naukowa oraz dydaktyczna w Politechnice Gdańskiej przyniosła mu liczne uznania, w tym:

• wielokrotne nagrody Rektora PG,
• nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego,
• nagrody Przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki za udział w badaniach łodzi ratunkowych na strefę ognia.

Dodatkowo, w 1976 roku, w wyniku uchwały Rady Państwa, Frąckowiak otrzymał Złoty Krzyż Zasługi za swoje dwudziestoletnie osiągnięcia w pracy pedagogicznej. W 1980 roku, na mocy postanowienia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku, został uhonorowany odznaką honorową „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” za szczególne zasługi w rozwoju regionu.

W 1986 roku otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski za trzydziestoletnią, szczególnie wyróżniającą się działalność dydaktyczno-wychowawczą.

Frąckowiak został również doceniony za swoją aktywność w Polskim Towarzystwie Numizmatycznym, a jego osiągnięcia to:

• w 1995 roku Złota Odznaka PTN,
• w 2001 roku medal „Za Zasługi dla Numizmatyki” oraz Złotą Odznakę Oddziału Gdańskiego PTN,
• w 2002 roku odznakę „Zasłużony Działacz Kultury” przyznaną przez Ministra Kultury i Sztuki,
• w 2003 roku tytuł Honorowego Członka PTN,
• w 2018 roku Złoty Medal Okolicznościowy im. prof. Ryszarda Kiersnowskiego przyznany przez Zarząd Główny PTN,
• w 2020 roku medal „Merentibus” Oddziału Gdańskiego PTN.

Publikacje

Politechnika Gdańska

W bogatej bibliografii Miłosza Frąckowiaka można znaleźć wiele istotnych publikacji, które rzucają światło na rozwój badań związanych z inżynierią okrętową. Jednym z kluczowych dzieł jest książka zatytułowana „Wspomnienia z dawnych lat”, która została zredagowana przez Aleksandra Rylke i Marek Dzida oraz samego Frąckowiaka. Publikacja ta ukazała się nakładem Wydawnictwa Politechniki Gdańskiej w 2018 roku i posiada numer ISBN 978-83-7348-722-2.

Oprócz tego istotna jest monografia „70 lat studiów okrętowych w Politechnice Gdańskiej – Ojczyźnie, Morzu wierni”, której redaktorem był Frąckowiak w 2015 roku, oraz praca „Studia okrętowe w Politechnice Gdańskiej 1945–2010”. Prace te wnoszą wiele wartościowych informacji na temat historii edukacji w tym zakresie.

Inne pozycje, takie jak „Zastosowanie Polskiej Myśli i Wiedzy do Nowoczesnego Okrętownictwa Światowego”, również przyczyniają się do zrozumienia polskiej myśli inżynieryjnej. Frąckowiak krytycznie podchodzi do tematu w swoich licznych artykułach publikowanych w Zeszytach Naukowych Politechniki Gdańskiej.

Ostatnio wydane prace ujmują takie zagadnienia jak statyka okrętu oraz metody badawcze związane z projektowaniem jednostek pływających.

Gdańskie Zeszyty Numizmatyczne

W obszernym dorobku Miłosza Frąckowiaka znajdują się również publikacje dotyczące numizmatyki. Jego artykuły, takie jak „Miłosz Wojciech Frąckowiak – Wspomnienie” oraz „Emeryk Hutten Czapski. Życie zawodowe i pasja kolekcjonerska” ukazały się w Gdańskich Zeszytach Numizmatycznych. Te publikacje pokazują, jak różnorodna jest tematyka badań Frąckowiaka, obejmując także historię monet i medali.

Frąckowiak pisał również o „Jubileuszowym medalu PTN Oddziału w Gdańsku”, a także o prezesach Oddziału Gdańskiego PTN po 1971 roku, co podkreśla jego zaangażowanie w historię zarówno numizmatyki, jak i stowarzyszeń związanych z tym tematem.

Własne

Jednym z najbardziej znanych dzieł Frąckowiaka jest książka „Zaszczytne i Pamiątkowe Symbole w Polskim Przemyśle Okrętowym”. To obszerny tom liczący prawie 700 stron, który w unikalny sposób dokumentuje historię polskiego przemysłu okrętowego poprzez prezentację różnych pamiątek, takich jak medale, odznaki oraz inne wyróżnienia.

W publikacji zawarto bogate zasoby informacji na temat konstrukcji statków, wydarzeń oraz ludzi, którzy kształtowali ten ważny sektor. Wszystkie przedstawione przedmioty pochodzą z prywatnych zbiorów, co nadaje pracy wyjątkowy charakter i wartość jako źródła wiedzy o przeszłości.

Książka ilustrowana jest ponad 400 fotografiami pamiątek, co czyni ją ciekawą propozycją zarówno dla specjalistów, jak i dla laików interesujących się historią przemysłu stoczniowego.

Ciekawostki

W okresie swojej edukacji, Miłosz Frąckowiak miał zaszczyt pełnić rolę opiekuna dydaktycznego w zakresie matematyki dla Stanisława Sołdka. Było to zlecenie Związku Młodzieży Polskiej, które wiązało się z odpowiedzialnością za kształcenie młodego talentu w tej dziedzinie.

Warto dodać, że Stanisław Sołdek stał się najsłynniejszym polskim konstruktorem statków, a jego imieniem nazwano „SOŁDEK” – pierwszy pełnomorski statek całkowicie zbudowany w Polsce po II wojnie światowej, a jego budowa miała miejsce w 1948 roku.

---

Oceń: Miłosz Frąckowiak

---