Kazimierz Świtoń

---

Życiorys

Wykształcenie i działalność zawodowa

Kazimierz Świtoń, syn Wojciecha i Marii, rozpoczął swoją edukację w 1950 roku, kiedy to ukończył Zasadniczą Szkołę Zawodową w Katowicach. W swojej karierze zawodowej miał okazję pracować jako elektromonter. Jego pierwszym miejscem pracy była Huta Ferrum, gdzie pracował w latach 1946–1948. Następnie w latach 1948-1955 był zatrudniony w Szpitalu Miejskim w Katowicach.

W okresie 1955–1960 pracował w Fabryce Superfosfatu, a od 1960 do 1968 w Zakładach Usług Radiowo-Telewizyjnych w Siemianowicach Śląskich. Zainspirowany swoją wiedzą i umiejętnościami, w 1967 roku otworzył swój prywatny warsztat naprawy sprzętu RTV w swoim mieszkaniu. Jednak w 1978 roku, z powodu swojego zaangażowania w działalność opozycyjną, stracił koncesję na prowadzenie tej działalności. W 1982 roku przeszedł na rentę inwalidzką, a później na emeryturę.

Działalność publiczna w PRL

Świtoń był aktywnym członkiem Stronnictwa Demokratycznego, z którego został jednak wykluczony w 1977 roku. Jego konflikt z partyjną linią wynikał z zaangażowania w działalność opozycyjną, szczególnie uczestnictwa w głodówce zorganizowanej przez Komitet Obrony Robotników (KOR) w kościele św. Marcina w Warszawie. Wkrótce potem stał się jednym z założycieli Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela na Śląsku. W swoim domu zorganizował punkt konsultacyjno-informacyjny dla ROPCiO. W dniu 23 lutego 1978 wziął udział w powołaniu pierwszego komitetu Wolnych Związków Zawodowych w Polsce i redagował drugoobiegowy periodyk „Ruch Związkowy”.

Za swoją działalność opozycyjną był wielokrotnie zatrzymywany i aresztowany. W dniu 14 października 1978 został zaatakowany przez nieumundurowanych milicjantów, kiedy opuszczał Kościół Świętych Piotra i Pawła w Katowicach. Pobity i aresztowany, ostatecznie usłyszał wyrok roku więzienia za rzekome pobicie funkcjonariuszy. Ten incydent wzbudził duże zainteresowanie mediów i organizacji opozycyjnych, co doprowadziło do protestów międzynarodowych. Po kilku miesiącach więzenia, w dniu 3 marca 1979, został warunkowo zwolniony.

Po wyjściu z więzienia kontynuował swoją działalność w podziemnych strukturach WZZ, aż do 31 sierpnia 1980. Wkrótce potem przystąpił do „Solidarności”, gdzie pełnił funkcję sekretarza zarządu Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „S” do momentu usunięcia z powodu konfliktu z przewodniczącym Andrzejem Rozpłochowskim. Był także członkiem zarządu Regionu Śląsko-Dąbrowskiego. Po wprowadzeniu stanu wojennego został internowany na kilka miesięcy, a następnie z uwagi na stan zdrowia zwolniony. W 1983 roku został na krótko aresztowany po próbie uczczenia pamięci poległych podczas pacyfikacji strajku w kopalni „Wujek”.

Działalność publiczna w III RP

W 1990 roku Switoń został przewodniczącym lokalnej partii, Górnośląskiej Chrześcijańskiej Demokracji. Objął mandat posła na Sejm I kadencji w 1991 roku, reprezentując Ruch Autonomii Śląska. W parlamencie pracował w trzech komisjach: Handlu i Usług, Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Stosunków Gospodarczych z Zagranicą i Gospodarki Morskiej.

W dniu 4 czerwca 1992 roku, w trakcie debaty nad odwołaniem rządu Jana Olszewskiego, publicznie oskarżył prezydenta Lecha Wałęsę o bycie agentem SB, co spowodowało, że jego wypowiedź została usunięta z oficjalnego stenogramu na wniosek Jana Rokity. W tym samym roku przystąpił do klubu parlamentarnego Ruchu dla Rzeczypospolitej. W następnych wyborach w 1993 roku bezskutecznie ubiegał się o reelekcję za pośrednictwem Porozumienia Centrum-Zjednoczenia Polskiego.

W 1998 roku protestował przeciwko planowanemu usunięciu krzyża upamiętniającego wizytę Jana Pawła II z terenów otoczenia obozu KL Auschwitz. Organizował głodówkę i nowe akcje stawiania krzyży. W 1999 roku został usunięty z terenu żwirowiska przez policję, po wprowadzeniu nowej ustawy regulującej kwestie miejsc pamięci. Kolejnym incydentem, który go dotknął, było zatrzymanie w dniu 27 maja 1999 roku pod zarzutem posiadania materiałów wybuchowych. Inspirowało to powstanie filmu dokumentalnego „Żwirowisko – ostatnia niedziela” w reżyserii Magdaleny Łazarkiewicz.

W 2000 roku, Kazimierz Świtoń otrzymał wyrok, w którym skazano go na sześć miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na dwa lata oraz grzywnę za znieważenie Sejmu RP oraz znieważanie innych narodów, takich jak Niemcy i Żydzi. Nie zrażony niepowodzeniami, w 2001 roku ponownie kandydował do Senatu z ramienia KWW Ruch Obywateli Krzywdzonych przez Władzę, jednak bez jakichkolwiek sukcesów.

Po latach walki, opublikował listę „znanych Żydów doprowadzających Polskę do ruiny”, a także przewodniczył Ruchowi Ratowania Narodu Polskiego; współpracował z Leszkiem Bublem i w 2005 roku bezskutecznie ubiegał się o mandat poselski z jego listy Polskiej Partii Narodowej. Przechodząc przez różne inicjatywy w 2008 roku, założył Stowarzyszenie Pamięci Polaków Zamordowanych przez Niemców w KL Auschwitz im. św. Maksymiliana Marii Kolbego, stając na jego czele.

W sierpniu 2010 roku zaangażował się w protest przeciwko przeniesieniu krzyża postawionego przez harcerzy do jednego z kościołów, który postawiony był przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie po katastrofie lotniczej w Smoleńsku z 10 kwietnia 2010 roku. W 2010 roku brał udział w wyborach samorządowych, jednak nie zdobył mandatu radnego sejmiku śląskiego, a w 2014 z rekomendacji KWW Oburzeni, również nie odniósł sukcesu. W 2011 roku ubiegał się o mandat senatorski z ramienia Komitetu Konfederacji Godności i Praworządności zainicjowanego przez Adama Słomkę.

Kazimierz Świtoń zmarł 4 grudnia 2014 roku w Katowicach. Jego wkład w walkę o prawa człowieka oraz działalność polityczna nie przeszła bez echa, czego dowodem była minuta ciszy w Sejmie, która miała na celu uczczenie jego pamięci. Spoczął na cmentarzu Bonifratrów w Katowicach.

Życie prywatne

W 1953 roku Kazimierz Świtoń poślubił Dorotę Janeczko, która pochodziła z Mazur. W trakcie swojego życia stworzyli razem rodzinę, w której przyszło na świat czterech synów oraz dwie córki.

Warto również zaznaczyć, że Kazimierz Świtoń był osobą głęboko wierzącą, a jego wyznanie to katolicyzm.

Odznaczenia

W wyniku zarządzenia prezydenta RP na uchodźstwie, Ryszarda Kaczorowskiego, w 1990 roku Kazimierz Świtoń został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. To wyróżnienie stanowiło wyraz uznania dla jego zasług. Ponadto, w 2016 roku, pośmiertnie otrzymał Krzyż Wolności i Solidarności, co dodatkowo podkreśla jego znaczenie w historii.

---

Oceń: Kazimierz Świtoń

---