Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, znany w języku angielskim jako Medical University of Silesia, to renomowana publiczna uczelnia wyższa, której głównym celem jest kształcenie lekarzy o różnorodnych specjalizacjach oraz szerokiego kręgu personelu medycznego. W jej programie edukacyjnym znajdują się m.in. farmaceuci, pielęgniarki, położne, fizjoterapeuci oraz menedżerowie ochrony zdrowia.
Uczelnia ta zajmuje się nie tylko dydaktyką, ale również prowadzi intensywną działalność naukową oraz kliniczną, co czyni ją ważnym ośrodkiem medycznym w regionie.
Warto również zwrócić uwagę na różne oficjalne skróty nazwy uczelni, które są powszechnie używane:
- SUM – Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach (aktualny),
- ŚAM – Śląska Akademia Medyczna im. Ludwika Waryńskiego w Katowicach (wcześniejszy).
Historia
W kwietniu 1946 roku zainaugurowano działalność Komitetu Organizacyjnego Śląskiej Akademii Lekarskiej. W ramach jego prac rozważano nawiązanie współpracy z naukowcami z Polskiego Wydziału Lekarskiego na Uniwersytecie w Edynburgu. Niestety, koncepcja ta nie znalazła uznania w oczach ekspertów, co skłoniło do decyzji o utworzeniu niezależnej akademii, opartej na polskiej kadrze profesorskiej. Obowiązki organizacyjne powierzono prof. zw. dr hab. n. med. Brunonowi Nowakowskiemu, który wcześniej wykładał higienę na Polskim Wydziale Lekarskim w Edynburgu. Akademia została formalnie ustanowiona na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 20 marca 1948 roku, co weszło w życie 22 kwietnia tego samego roku.
Pierwszym rektorem nowo powołanej akademii, mieszczącej swoją główną siedzibę w Rokitnicy koło Bytomia, został prof. Brunon Nowakowski, który objął tę funkcję 15 czerwca 1948 roku. Następnie, w Wydziale Nauk Farmaceutycznych w Sosnowcu, 12 grudnia 2018 roku otwarto Muzeum Medycyny i Farmacji Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, w którym eksponowane są zbiory pamiątek zgromadzonych od 2013 roku.
Światowe rankingi uczelni
Uniwersytet zdobył uznanie w międzynarodowych rankingach, w latach 2017–2020 będąc jedyną uczelnią w województwie śląskim, która znalazła się na liście chińskiego Academic Ranking of World Universities, znanej jako Lista Szanghajska. Wówczas zdobył następujące miejsca:
- 2017 – 4–6 w Polsce oraz 701–800 na świecie,
- 2018 – 7 w Polsce oraz 801–900 na świecie,
- 2019 – 7–9 w Polsce oraz 900–1000 na świecie,
- 2020 – 7–8 w Polsce oraz 900–1000 na świecie.
Dodatkowo, w hiszpańskim rankingu Webometrics z lipca 2021, uczelnia zajęła 32 miejsce w Polsce i 1864 w skali globalnej, obejmując wszystkie rodzaje uczelni.
Zmiany nazwy uczelni
- Akademia Lekarska w Bytomiu (od 22 kwietnia 1948),
- Śląska Akademia Lekarska im. Ludwika Waryńskiego (od 15 listopada 1949),
- Śląska Akademia Medyczna im. Ludwika Waryńskiego (od 23 marca 1950),
- Śląska Akademia Medyczna im. Ludwika Waryńskiego w Katowicach (od 15 września 1971),
- Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach (od 20 czerwca 2007).
Rektorzy
- 1948–1951 – prof. zw. dr hab. n. med. Brunon Antoni Nowakowski (1890–1966),
- 1951–1953 – prof. zw. dr hab. n. med. Tadeusz Ludwik Chorążak (1901–1977),
- 1953–1954 – prof. zw. dr hab. n. med. Stefan Ślopek (1914–1995),
- 1954–1957 – prof. dr hab. n. med. Marian Mieczysław Garlicki (1908–2002),
- 1957–1962 – prof. zw. dr hab. n. med. Witold Władysław Zahorski (1908–1995),
- 1962–1971 – prof. zw. dr hab. n. med. Witold Adam Niepołomski (1916–2006),
- 1971–1980 – prof. nadzw. dr hab. n. med. Józef Jan Jonek (1928–2000),
- 1980–1982 – prof. zw. dr hab. n. med. Zbigniew Stanisław Herman (1935–2010),
- 1982–1984 – prof. zw. dr hab. n. med. Franciszek Kokot (1929–2021),
- 1984–1988 – prof. zw. dr hab. n. med. Mieczysław Luciak (1928–2002),
- 1988–1990 – prof. nadzw. dr hab. n. med. Marcin Walerian Kamiński (ur. 1941),
- 1990–1996 – prof. dr hab. n. med. Władysław Pierzchała (ur. 1944),
- 1996–1999 – prof. dr hab. n. med. Zbigniew Religa (1938–2009),
- 1999–2005 – prof. zw. dr hab. n. przyr. Tadeusz Wilczok (1934–2015),
- 2005–2012 – prof. dr hab. n. med. Ewa Małecka-Tendera (ur. 1949) (od 2007 Rektor SUM),
- 2012–2020 – prof. dr hab. n. med. Przemysław Jałowiecki (1954–2023),
- od 2020 – prof. dr hab. n. med. Tomasz Szczepański (inne języki).
Doktorzy honoris causa
Wyróżnienia doktorów honoris causa przyznawane przez Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach są szczególnym uznaniem dla wybitnych postaci w dziedzinie medycyny i nauk pokrewnych.
Wykładowcy
Uczelnia kształci wielu wybitnych wykładowców, którzy przyczyniają się do rozwoju wiedzy medycznej oraz dydaktyki.
Absolwenci
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach może pochwalić się dużą grupą znakomitych absolwentów, którzy osiągnęli sukcesy w różnych dziedzinach medycyny i nauk zdrowotnych.
Władze Uniwersytetu (kadencja 2020–2024)
W obecnej kadencji, która trwa od 2020 do 2024 roku, władze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach składają się z wybitnych specjalistów w dziedzinie medycyny i edukacji. Poniżej przedstawiamy kluczowe osoby, które kierują uczelnią:
- Rektor – prof. dr hab. n. med. Tomasz Szczepański,
- Prorektor ds. nauki i współpracy międzynarodowej – prof. dr hab. n. med. Katarzyna Mizia-Stec,
- Prorektor ds. studiów i studentów – prof. dr hab. n. med. Jerzy Stojko,
- Prorektor ds. kształcenia podyplomowego i promocji uczelni – dr hab. n. med. Oskar Kowalski, prof. SUM,
- Prorektor ds. klinicznych – dr hab. n. med. Damian Czyżewski, prof. nadzw. SUM,
- Prorektor ds. rozwoju i transferu technologii – prof. dr hab. n. med. Edward Wylęgała.
Struktura organizacyjna
Wydziały i kierunki kształcenia
Śląski Uniwersytet Medyczny oferuje szeroki wachlarz studiów, które obejmują 24 różnorodne kierunki medyczne, z czego 6 jest dostępnych w języku angielskim. Te studia realizowane są zarówno na poziomie lekarskim, jak i licencjackim oraz magisterskim w ramach pięciu głównych wydziałów. Ponadto, uczelnia prowadzi wiele kierunków studiów podyplomowych, a także kursów specjalizacyjnych oraz oferuje Szkołę Doktorską z poszczególnymi kolegiami związanymi z każdym z wydziałów.
Wydział Nauk Medycznych w Zabrzu
Dziekanem tego wydziału jest prof. dr hab. n. med. Alicja Grzanka. Do głównych kierunków kształcenia należy:
- lekarski,
- lekarsko-dentystyczny (w języku polskim),
- lekarsko-dentystyczny (w języku angielskim),
- ratownictwo medyczne.
Wydział Nauk Medycznych w Katowicach
Dziekanem tego wydziału jest prof. dr hab. n. med. Tomasz Francuz. Oferowane kierunki to:
- lekarski (w języku polskim),
- lekarski (w języku angielskim),
- neurobiologia.
Wydział Nauk Farmaceutycznych w Sosnowcu
Dziekanem jest dr hab. n. med. Robert Wojtyczka. W ofercie edukacyjnej tego wydziału znajdują się:
- analityka medyczna,
- biotechnologia medyczna (w języku polskim),
- biotechnologia medyczna (w języku angielskim),
- farmacja (w języku polskim),
- farmacja (w języku angielskim),
- kosmetologia.
Wydział Nauk o Zdrowiu w Katowicach
Dziekanem tego wydziału jest prof. dr hab. n. med. Agnieszka Drosdzol-Cop. Na wydziale dostępne są następujące kierunki:
- coaching medyczny,
- elektroradiologia,
- fizjoterapia (w języku polskim),
- fizjoterapia (w języku angielskim),
- pielęgniarstwo (w języku polskim),
- pielęgniarstwo (w języku angielskim),
- położnictwo (w języku polskim),
- położnictwo (w języku angielskim).
Wydział Zdrowia Publicznego w Bytomiu
Dziekanem jest dr hab. n. med. Sebastian Grosicki, prof. SUM. Wydział ten kształci w obszarze:
- dietetyki,
- zarządzania ryzykiem zdrowotnym,
- zdrowia publicznego.
Filia w Bielsku-Białej
Dziekanem jest prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Jolanta Zalejska-Fiolka.
Jednostki ogólnouczelniane
- Biblioteka,
- Archiwum Uczelni,
- Wydawnictwo Uczelni,
- Centrum Transferu Technologii,
- Centrum Kształcenia Zdalnego i Analiz Efektów Edukacyjnych.
Odznaczenia
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach zdobył wiele prestiżowych odznaczeń, które świadczą o jego znaczeniu oraz wkładzie w rozwój medycyny. Poniżej przedstawione są najważniejsze z nich:
- 21 lipca 1976 roku Rada Państwa uhonorowała Śląską Akademię Medyczną Orderem Sztandaru Pracy II klasy,
- W 2018 roku uczelnia otrzymała odznakę „Zasłużony dla Miasta Sosnowca”.
Ciekawostki
Warto zwrócić uwagę на interesujące osiągnięcia związane z medycyną w naszym kraju, a zwłaszcza w Śląskim Uniwersytecie Medycznym.
Znana z pionierskich kroków, 10 grudnia 1987 roku, profesor Marian Pardela wraz z zespołem lekarzy z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyń w Zabrzu przeprowadził drugą w Polsce operację przeszczepu wątroby u dorosłego pacjenta, choć pacjent niestety przeżył jedynie osiem dni po zabiegu.
Kolejne niezwykle ważne wydarzenie miało miejsce w marcu 2013 roku, kiedy to profesor Andrzej Paradysz z Kliniką Urologii w Zabrzu dokonał przełomu, wprowadzając pierwszą w Polsce hydroliczną, trzyczęściową protezę penisa u pacjenta borykającego się z zaburzeniami erekcji.
Przypisy
- Szkolnictwo wyższe w roku akademickim 2023/2024 [online], Główny Urząd Statystyczny [dostęp 30.06.2024 r.]
- JustynaJ. Dudek, Przyznano odznaki Zasłużony dla Miasta Sosnowca [online], sosnowiecki.pl, 28.09.2018 r. [dostęp 26.09.2024 r.]
- About Medical University of Silesia [online], Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, 20.03.2020 r. [dostęp 26.10.2021 r.]
- Władze Uczelni [online], Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, 21.03.2021 r. [dostęp 26.10.2021 r.]
- 2020 Academic Ranking of World Universities [online], Shanghai Ranking’s Academic Ranking of World Universities, 2020 r. [dostęp 26.10.2021 r.]
- Poland | Ranking Web of Universities: Webometrics ranks 30000 institutions [online], www.webometrics.info, lipiec 2021 r. [dostęp 26.10.2021 r.]
- Poczet Rektorów SUM [online], 70 lat Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, 2017 r. [dostęp 26.10.2021 r.]
- Muzeum Medycyny i Farmacji Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach [online], 2019 r. [dostęp 26.10.2021 r.]
- Jednostki ogólnouczelniane [online], Biuletyn Informacji Publicznej. Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, 25.11.2009 r. [dostęp 26.10.2021 r.]
- a b Powstanie Akademii Lekarskiej w Bytomiu, [w:] Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska / Kalendarium wydarzeń, Śląski Uniwersytet Medyczny. Biblioteka, 20.03.1948 r. [dostęp 26.10.2021 r.]
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20.03.1948 r. o założeniu Akademii Lekarskiej w Bytomiu (Dz.U. z 1948 r. nr 21, poz. 146).
- Wysokie odznaczenia państwowe dla zasłużonych zakładów pracy, uczelni, instytucji i stowarzyszeń. „Nowiny. Dziennik Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej”, s. 2, 21–22.07.1976 r.
- Zabrzańscy lekarze wszczepili hydrauliczną protezę prącia [online], Onet Śląsk, 12.03.2013 r. [dostęp 28.10.2021 r.]
- MarekM. Krawczyk, Transplantacja jako metoda leczenia niewydolności wątroby – historia i współczesność, [w:] U.U. Ołdakowska-Jedynak, M.M. Krawczyk (red.), Transplantacja wątroby – „nowe życie”. Poradnik dla pacjentów, Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2014 r., s. 8–12 [dostęp 26.10.2021 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Uczelnie":
Budynek przy ulicy Jagiellońskiej 28 w Katowicach | Uczelnia Metropolitalna w Katowicach | Gmach Akademii Muzycznej w Katowicach | Budynek Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego | Budynek Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego | Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczy w Katowicach-Giszowcu | Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach | Akademia Śląska | Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Śląskiego | Wydział Nauk Medycznych w Katowicach Śląskiego Uniwersytetu Medycznego | Wyższe Seminarium Duchowne Braci Mniejszych w Katowicach | Wyższa Szkoła Technologii Informatycznych w Katowicach | Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego | Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego | Wydział Psychologii Uniwersytetu SWPS w Katowicach | Akademia Górnośląska im. Wojciecha Korfantego w Katowicach | Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego | Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach | Śląska Wyższa Szkoła Medyczna w Katowicach | Międzynarodowa Szkoła Nauk Politycznych w KatowicachOceń: Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach