Pałac Młodzieży w Katowicach

---

Historia

W 1947 roku zrodziła się idea budowy Pałacu Młodzieży, którą zainicjował wojewoda śląsko-dąbrowski, gen. Aleksander Zawadzki. W dniu 12 grudnia tego samego roku delegacje, które przybyły do wojewody, zamiast tradycyjnych imieninowych kwiatów, przynosiły czeki z darowiznami na budowę „Domu Dzieci”. Kierownik biura Wojewódzkiego Komitetu Funduszu Odbudowy Szkół, Józef Cofała, podaje, że w ten sposób zebrano 7600 tys. ówczesnych złotych. Ta kwota, w połączeniu z dochodami ze sprzedaży znaczków-cegiełek i innymi darowiznami, pokryła około połowy kosztów budowy, podczas gdy reszta została sfinansowana z subwencji państwowych.

W 1948 roku zakończono konkurs na projekt gmachu, który wygrała para gliwickich architektów: Zygmunt Majerski oraz Julian Duchowicz. Wybrany teren do budowy znajdował się na rogu ulic Mikołowskiej oraz Żwirki i Wigury, gdzie wcześniej istniała składnica drewna. Prace porządkowe oraz roboty ziemne w znacznej części zrealizowali społecznie pracownicy zakładów oraz młodzież. Wmurowanie kamienia węgielnego miało miejsce w 1949 roku.

Nowy obiekt zbudowano w stylu socrealizmu, z akcentami późnego modernizmu. Elementy socrealistyczne, charakteryzujące się monumentalizmem, zachowały się do dziś, zarówno w wystroju, jak i w wyposażeniu, które zaprojektował Tadeusz Gierula. Pałac harmonijnie wpisuje się w układ urbanistyczny miasta, zamykając kwartel ulic: Mikołowskiej, Stalmacha, Kilińskiego i Żwirki i Wigury.

Cały kompleks obejmował dziesięć budynków, w tym gmach dydaktyczny, administracyjny, pływalnię, salę gimnastyczną oraz teatr z zapleczem, a łączna kubatura wynosiła 85 tys. m. Do wnętrza prowadziła żelazna, ażurowa brama, otwierająca się na wewnętrzny dziedziniec. Otwarcie obiektu miało miejsce 3 grudnia 1951 roku.

Dział naukowy był wyjątkowo różnorodny i obejmował pracownie takie jak astronomiczna, biologiczna czy fizyczna. Dział techniczny prezentował między innymi pracownie kolejową, radiotechniczną oraz mechaniczną. Istniała również własna drukarnia oraz niewielka kuźnia. W dziale artystycznym znalazły się pracownie związane z malarstwem, rzeźby oraz muzyką, a dział sportowy dysponował jedyną krytą pływalnią o wymiarach 25 x 12 m w Katowicach (z wyjątkiem małego basenu w Łaźni Miejskiej), a także salą gimnastyczną i strzelnicą sportową położoną w podziemiu.

Dział biblioteczny, który w latach 60. dysponował około 50 tysiącami książek, prowadził wypożyczalnię oraz organizował różnorodne wydarzenia związane z literaturą. Dział imprez dysponował dużą salą teatralno-kinową na 700 miejsc oraz salą marmurową, przeznaczoną na spotkania okolicznościowe i różnorodne aktywności. W tym okresie z oferty Pałacu korzystało stale około 8 tys. młodzieży, w tym 4,5 tys. z samego Katowic, a w 56 pracowniach działało około 420 kółek zainteresowań prowadzonych przez instruktorów.

Początkowo obiekt nosił nazwę Pałac Młodzieży im. Bolesława Bieruta, a pierwszym dyrektorem został Leon Małkowski. W 1967 roku Pałac Młodzieży otrzymał złotą odznakę „Zasłużonemu w Rozwoju Województwa Katowickiego” za znaczące osiągnięcia w pracy z młodzieżą. We wrześniu 1990 roku, na mocy uchwały Rady Pedagogicznej, Pałac zyskał nowe imię, otrzymując nazwisko profesora Aleksandra Kamińskiego.

W styczniu 2013 roku Pałac Młodzieży został odznaczony Złotą Odznaką Honorową za Zasługi dla Województwa Śląskiego, przyznaną przez Sejmik. Zespół Pałacu Młodzieży został wpisany do rejestru zabytków 13 kwietnia 2010 roku (nr rej.: A/301/10), a ochrona objęła m.in. budynki dyrekcji oraz administracyjne. W 2011 roku rozpoczęła się modernizacja obiektu, która zakończyła się w 2014 roku.

Władze

Władze Pałacu Młodzieży w Katowicach są zorganizowane w sposób, który zapewnia skuteczne zarządzanie i wsparcie edukacyjne. Na czele placówki stoi dyrektor Adam Lasek, którego doświadczenie wnosi wiele wartości do funkcjonowania instytucji.

W zespole kierowniczym znajdują się również dwie osoby pełniące funkcję zastępców dyrektora:

• zastępca dyrektora: Aneta Didkowska-Powerska,
• zastępca dyrektora: Elżbieta Michalska.

Zaplecze dydaktyczne

W Kato­wi­cach, przy ulicy Miko­łow­skiej 26, zlokalizowany jest budynek Pałacu Młodzieży, który znajduje się na rogu ulic Mikołowskiej oraz Żwirki i Wigury. Jego całkowita powierzchnia wynosi ponad 14 tysięcy metrów kwadratowych, co daje wiele możliwości dla edukacji i rozwoju młodzieży.

W obiekcie znajduje się zmodernizowana sala teatralno-kinowa zdolna pomieścić aż 430 osób, co czyni ją doskonałym miejscem do organizacji różnych wydarzeń kulturalnych. Dodatkowo, Pałac Młodzieży dysponuje 25-metrowym basenem pływackim, idealnym dla miłośników sportów wodnych.

W ramach oferty sportowej, obiekt oferuje również salę gimnastyczną przeznaczoną do gimnastyki sportowej, strzelnicę sportową, a także zróżnicowane pomieszczenia do zajęć sztuk walki, w tym salę szermierki oraz judo. Dla twórczości artystycznej wyznaczono dwie sale wystawiennicze: Marmurową oraz galerię Akwarela.

Uczestnicy będą mogli korzystać z sali koncertowej, a także z audiowizualnej, która jest przystosowana dla 90 osób. Obiekt oferuje również 2 sale baletowe, umożliwiające rozwój zdolności tanecznych. Ponadto, w Pałacu znajdują się liczne specjalistyczne pracownie dydaktyczne, które umożliwiają przeprowadzenie zajęć laboratoryjno-warsztatowych z takich przedmiotów jak fizyka, chemia, biologia oraz edukacja ekologiczna.

Wśród pracowni należy wyróżnić: pracownię modelarstwa lotniczego, ceramiki, rzeźby, witrażu, malarstwa, grafiki, a także informatykę z elementami robotyki. Istnieją także sale przystosowane do zajęć z grafiki komputerowej, animacji oraz dziennikarstwa, które sprzyjają wszechstronnemu rozwojowi pasji i umiejętności młodzieży.

Struktura placówki

W Pałacu Młodzieży w Katowicach funkcjonuje obecnie 17 pracowni, co pozwala na prowadzenie różnorodnych aktywności. Każda z tych pracowni skupia znaczną liczbę kół zainteresowań, która wynosi 379.

W ciągu tygodnia w stałych zajęciach organizowanych przez placówkę uczestniczy więcej niż 4500 dzieci oraz młodzieży, co pokazuje ogromne zainteresowanie i zaangażowanie w oferowane programy.

Pracownie

W obiekcie, który jest znany jako Pałac Młodzieży w Katowicach, znajduje się wiele różnorodnych pracowni, które umożliwiają młodzieży rozwijanie swoich pasji oraz zdobywanie nowych umiejętności. Oto niektóre z nich:

• Biologia i edukacja ekologiczna − grupy zajęciowe, takie jak „Przyroda wokół nas”, „Ciekawa biologia”, „Zostanę ornitologiem” oraz Akademia młodych biologów LYKEION, są prowadzone z myślą o fanach nauk przyrodniczych,
• Edukacja czytelnicza, regionalna i obywatelska − w ofercie znajdują się zajęcia z historii, geografii oraz działalność Klubu Młodzieżowych Przewodników Miejskich,
• Teatralno-impresaryjna − propozycja obejmuje zajęcia teatralne, interpretacje muzyczne oraz organizację rocznego festiwalu „Uwaga Talent”, a także różnorodne imprezy jak Jesienny Festiwal Piosenki „Złota Polska Jesień” czy program „Arlekiny i Kolombiny”,
• Fizyka − uczestnicy mogą brać udział w „Czwartkowych spotkaniach z nauką” oraz zajęciach Grupy Twórczej QUARK, oprócz tego organizowane są ogólnopolskie konkursy z dziedziny fizyki,
• Chemia − zajęcia chemiczne, takie jak „Laboratorium chemiczne”, Klub młodego odkrywcy czy „Chemia dla najmłodszych” inspirują do nauki przez zabawę,
• Gimnastyka − młodzież wytrwale ćwiczy w ramach zajęć z gimnastyki sportowej oraz akrobatyki, a także w rywalizacjach skoków do wody,
• Szermierka i Judo − chłopcy i dziewczęta mają możliwość uczestniczenia w zajęciach szermierki oraz judo, a także korzystania z siłowni,
• Lingwistyka − zajęcia z języków obcych: polskiego, angielskiego, niemieckiego i francuskiego, a także logopedia oraz konsultacje literackie, przyciągają uczestników,
• Matematyka i informatyka − oferta zawiera zajęcia takie jak „Między Zabawą a Matematyką”, programowanie oraz organizację Ogólnopolskiego Sejmiku Matematyków,
• Media − w pracowni medialnej odbywają się warsztaty dotyczące telewizji, filmu oraz dziennikarstwa, a także redagowania gazety Pałacu Młodzieży i prowadzenia radia internetowego,
• Muzia − uczestnicy mogą śpiewać w zespole wokalnym „Novi”, w chórze GOSPEL oraz rozwijać swoje umiejętności w studio piosenki DEBIUTY, organizując również coroczne „Zaduszki artystyczne”,
• Choreografia − propozycje obejmują zajęcia baletowe oraz taneczne dla dzieci, jak również działalność zespołów tanecznych „Miraż” i „Arabeska”, a także folklorystycznego „Ślązaczek”,
• Pływanie − zainteresowani mogą brać udział w zajęciach pływackich, ratownictwa wodnego, a Pałac regularnie organizuje zawody pływackie na różnych szczeblach,
• Profilaktyka i współpraca ze środowiskiem − w pracowniach prowadzona jest zooterapii i dogoterapii, a także zajęcia modelarskie, które promują nowe media wśród młodzieży,
• Rysunek i malarstwo − młodzież uczestniczy w studium rysunku oraz warsztatach fotograficznych, organizując coroczny Ogólnopolski Konkurs plastyczny „Najpiękniejsza jest moja ojczyzna”,
• Rzeźba i rękodzieło − zajęcia rzeźbiarskie, ceramika oraz witraż i inne techniki rękodzielnicze są stałym elementem oferty,
• Żeglarstwo i narciarstwo − w ramach sportów outdoorowych prowadzimy zajęcia z żeglarstwa, narciarstwa oraz techniki strzeleckie,

Oprócz pracowni, Pałac Młodzieży oferuje także dwa wyjątkowe ośrodki:

• Centrum wystawienniczo-dekoratorskie − odpowiedzialne za organizację wystaw w różnych miejscach, w tym w sali marmurowej oraz galerii Akwarela,
• Ośrodek Informacji Młodzieżowej − miejsce, które dostarcza najważniejszych informacji dla młodzieży, zwłaszcza dotyczących edukacji i wolontariatu,

Wszystkie te aktywności pokazują, jak ważne jest wspieranie kreatywności oraz wszechstronnego rozwoju młodzieży.

Inne rodzaje działalności

W Pałacu Młodzieży w Katowicach funkcjonuje szereg stowarzyszeń, które wspierają działalność tej placówki. Do najważniejszych z nich należą:

• Międzyszkolny Klub Sportowy „Pałac Młodzieży”,
• Stowarzyszenie Czasu Wolnego Dzieci i Młodzieży,
• Klub Sportowego Reagowania „Powersport”,
• Stowarzyszenie „Z Nauką w Przyszłość”,
• Katowickie Stowarzyszenie Pływackie.

Dodatkowo, w obrębie budynku Pałacu Młodzieży znajduje się zespół szkół społecznych (STO Katowice), a także niepubliczne przedszkole oraz Policealna Szkoła Aktorska i Studio Aktorskie Doroty Pomykały ART-PLAY.

Filatelistyka

28 grudnia 1960 roku Poczta Polska wyemitowała znacznik pocztowy o nominale 2,50 zł, który obrazuje katowicki Pałac Młodzieży. Znaczek ten zyskał miejsce w serii pod tytułem Historyczne miasta polskie.

Projekt znaczków stworzył Edward Konecki, natomiast ryt wykonany został przez Witolda Chomicza. Łącznie wydrukowano 29 810 000 egzemplarzy tego znaczka, który pozostawał w obiegu aż do 31 grudnia 1994 roku. Więcej informacji na temat tej emisji można znaleźć na stronie Poczta Polska.

---

Oceń: Pałac Młodzieży w Katowicach

---