Jan Kulka to postać, która z pewnością zapisała się w historii polskiej literatury. Urodził się 11 września 1937 roku w Katowicach, a swoje życie zakończył 30 grudnia 2000 roku w Łomży.
Kulka był uznawany za zarówno poetę, jak i prozaika, co czyni go twórcą wszechstronnym. Jego prace literackie ukazują bogactwo polskiego języka oraz głębię emocjonalną.
Życiorys
W początkowych latach życia, Jan Kulka związał się z regionem Śląska, gdzie miała miejsce jego debiutancka twórczość poetycka. Jego pierwszy występ literacki miał miejsce w 1955 roku, kiedy to jego artykuły zostały opublikowane w „Naszym Życiu”, czasopiśmie wydawanym w katowickim Pałacu Młodzieży.
W 1957 roku Kulka był współzałożycielem oraz aktywnym członkiem grupy literackiej Reduta 57. Zmiana miejsca zamieszkania nastąpiła w 1958 roku, kiedy to przeniósł się do Kłodzka. Dwa lata później, w 1960, wspólnie z Anną Zelenay zainicjował cykl Kłodzkie Wiosny Poetyckie, którego był współorganizatorem aż do 1972 roku. Od 1969 roku pozostawał również członkiem Związku Literatów Polskich, co umocniło jego pozycję w literackim środowisku kraju.
W 1977 roku, z powodów zdrowotnych, wyjechał do Łomży, gdzie podjął samodzielne działania na rzecz ożywienia życia kulturalnego i literackiego. Był głównym organizatorem Łomżyńskich Dni Literatury oraz Dialogów o sztuce. W 1978 roku założył Łomżyński Klub Literacki, obejmując stanowisko prezesa tej instytucji. Kulka w latach 1980–1984 pełnił rolę redaktora „Łomżyńskich Zeszytów Literackich”. W 1981 roku zorganizował sesję poświęconą twórczości Czesława Miłosza, tytułując ją „Być poetą”.
Jako autor wielu tekstów literackich, które zyskały uznanie nie tylko w Polsce, ale także za granicą, Jan Kulka stał się symbolem literackiego dialogu. Niektóre z jego wierszy zostały przetłumaczone na języki obce, w tym angielski, czeski oraz niemiecki. Jego twórczość nie tylko została zauważona, ale również doceniona poprzez ustanowienie Konkursu Poetyckiego im. Jana Kulki, który ma na celu wspieranie młodych talentów literackich.
Twórczość
Jan Kulka jest autorem wielu znaczących dzieł literackich, których tematyka często oscyluje wokół emocji, zmienności życia oraz refleksji nad ludzką egzystencją. Poniżej przedstawiamy zestawienie jego najważniejszych publikacji:
- Projekt zachodu słońca – wiersze (1962), Kłodzko, wyd. Ossolineum,
- Niedaleko twierdzy – poemat (1965), Kłodzko, wyd. Ossolineum,
- Zmiana bolesna – wiersze (1969), Wrocław, wyd. Ossolineum,
- … więc jestem – wiersze (1973), Wrocław, wyd. Ossolineum,
- Droga poprzez cień – wiersze (1975), Wrocław, wyd. Ossolineum,
- Spłoszyć sen – wiersze (1977), Wrocław, wyd. Ossolineum,
- Podwójne salto – wiersze (1978), Wrocław, wyd. Ossolineum,
- Krąg otwarty – wiersze (1981), Wrocław, wyd. Ossolineum,
- … A ze sług twoich ogień palący – poemat (1982), Warszawa, wyd. Bracia Mniejsi Kapucyni,
- Kamienie wołać będą – poemat (1982), Łomża, wyd. Regionalny Ośrodek Kultury,
- I powraca wiatr – wiersze (1984), Łomża, wyd. MDK-DŚT,
- Ucieczka do Czarnolasu – poemat (1994), Łomża, wyd. WDK,
- Czemu tego nie zrobili Polacy – wiersze (1986), Łomża, wyd. WDK,
- Ten – wiersze (1987), Warszawa, wyd. Epoka,
- Dla ciebie ten widok z okna – wiersze (1990), Łomża – Oficyna wydawnicza Stopka,
- Tekst do Oratorium o Bł. Honoracie Koźmińskim Tajemnice wytrwania, premiera 11 listopada 1990, Warszawa w kościele o. Kapucynów, wyk.: artyści Teatru Wielkiego, Stabat Mater podczas mszy św. za Ojczyznę,
- Obcym wstęp wzbroniony – opowiadania (1991), Łomża, Oficyna wydawnicza Stopka,
- Nie ma wyjścia z labiryntu – wiersze (1992), Warszawa, wyd. Latona,
- Traktat o szarej godzinie – wiersze (1994), Łomża, wyd. Kontakty,
- Barwy nocy – wiersze (1996), Łomża, wyd. Kontakty,
- Romanse z historią – eseje (1997), Warszawa, wyd. Przedświt,
- Wiersze wybrane (1997), Warszawa, wyd. Przedświt,
- Odczuwanie duszy świata: glosa o poezji i dramatach Karola Wojtyły (1999), Łomża, wyd. MDK-DŚT,
- Łowca złudzeń, poezje (1999), Łomża, wyd. MDK-DŚT.
Publikacje Kulki, w których wyczuć można głęboką wrażliwość poety, a także jego pragnienie zrozumienia otaczającej rzeczywistości, stanowią cenny wkład w polską literaturę współczesną. Każda z wymienionych książek jest osobną historią, pełną emocji oraz przemyśleń, które skłaniają do refleksji nad istotą życia.
Nagrody i odznaczenia
Jan Kulka, wybitny przedstawiciel kultury, został uhonorowany licznymi nagrodami oraz odznaczeniami, które odzwierciedlają jego wkład w rozwój sztuki i kultury w Polsce.
- Nagroda Ministerstwa Kultury i Sztuki (1962),
- Nagroda Artystyczna Miasta Kłodzka (1965),
- Medal za Zasługi dla Miasta Kłodzka (1974),
- Złota Odznaka „Zasłużony dla Dolnego Śląska” (1974),
- Srebrny Krzyż Zasługi (1982),
- Odznaka za Zasługi dla Województwa Łomżyńskiego (1987),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1989),
- Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka (1997),
- pośmiertnie: Wyróżnienie i Medal Zygmunta Glogera za szczególne Zasługi w Badaniu, Ochronie i Rozwoju Kultury (2003).
Przypisy
- a b c d e f g h i j k Prezentacje. Wałbrzych • Kłodzko. Kłodzki Ośrodek Kultury, 1977 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Ewa Wawrzoń | Joanna Budniok-Feliks | Henryk Klaja | Rahim | Joachim Pichura | Andrzej Hausner | Barbara Hetmańska | Miszel (raper) | Maciej Żak | Karol Hoppe | Kamil Barański (muzyk) | Beata Dzianowicz | Ewa Kuzyk-Florczak | Marta Kwaśnicka | Izabela Zając | Danuta Morel | Urszula Broll | Małgorzata Gebel | Wacław Adamczyk (aktor) | Anna KańtochOceń: Jan Kulka