Franciszek Anioł, urodzony 20 stycznia 1885 roku wZałężu, to postać, która odegrała ważną rolę w historii Górnego Śląska. Zmarł 21 grudnia 1910 roku w Mysłowicach, a jego życie było związane z aktywnością na polu narodowym.
Anioł, jako polski urzędnik i działacz narodowy, angażował się w działania mające na celu wspieranie polskości w regionie, co wówczas miało ogromne znaczenie dla zachowania tożsamości narodowej Polaków na Górnym Śląsku.
Życiorys
Franciszek Anioł przyszedł na świat w Załężu, obecnie wchodzącym w skład Katowic, 20 stycznia 1885 roku. Po ukończeniu młodzieńczych lat, odbył służbę wojskową w Armii Cesarstwa Niemieckiego, gdzie spędził czas do swojego powrotu w 1908 roku. W Katowicach należał do istotnej wspólnoty Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.
W 1910 roku brał udział w wyjątkowym Zlocie Sokolstwa w Krakowie, w celu upamiętnienia 500-lecia bitwy pod Grunwaldem. Działał na rzecz lokalnej społeczności, piastując posadę naczelnika Wydziału Okręgowego Związku Sokołów Polskich w Niemczech. Wyróżniał się także jako współzałożyciel Towarzystwa Śpiewaczego „Halka”. Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie, gdy został zastrzelony podczas napadu na kantor Makowskiego w Mysłowicach, gdzie był zatrudniony, 21 grudnia 1910 roku.
Pogrzeb tego zasłużonego człowieka odbył się 26 grudnia w Załężu, gdzie jego ciało wystawiono w załęskim domu związkowym. Na ceremonii, której towarzyszyła obecność około 5000 osób, honorową straż przy trumnie pełnili umundurowani członkowie Towarzystwa „Sokół”. Uroczystość została wzbogacona pieśniami w wykonaniu Towarzystwa Śpiewaczego „Lira” z Bogucic. Ostatecznie Franciszek Anioł spoczął na cmentarzu w Załężu.
Po jego tragicznej śmierci, sprawa zabójstwa Franciszka Anioła wzbudziła wiele kontrowersji. Trzej mężczyźni zostali oskarżeni o to przestępstwo: Franciszek Adam Liss, dwudziestopięcioletni ślusarz z Zaborza, Sucholewski (bądź Sikorski) z Królestwa Polskiego oraz nieznany z imienia i nazwiska „Julka”, który przybył ze Stanów Zjednoczonych. Władzom ogłoszono nagrodę w wysokości 1000 marek za ich pojmanie. Istniały również doniesienia, że Sikorski wcześniej przebywał w krakowskim areszcie z powodu kradzieży. W drugiej połowie stycznia 1911 roku, nagroda za informacje na temat oskarżonych została zwiększona do 3000 marek.
Upamiętnienie
W wyniku wydarzeń, które miały miejsce po II wojnie światowej, zdecydowano o nadaaniu imienia Franciszka Anioła jednej z ulic w katowickim Załężu.
Przypisy
- Antoni Steuer: Anioła Franciszka ulica (Leksykon załęski). mhk.katowice.pl, 21.10.2023 r. [dostęp 02.12.2023 r.]
- Mysłowice. 3000 marek nagrody. „Górnoślązak”. XII (15), s. 5, 19.01.1911 r. Katowice. [dostęp 02.12.2023 r.]
- Mysłowice. W sprawie rabunku i morderstwa w banku. „Górnoślązak”. XII (22), s. 5, 27.01.1911 r. Katowice. [dostęp 02.12.2023 r.]
- Mysłowice. Zastrzelony przez rabunek. „Górnoślązak”. XI (295), s. 7, 24.12.1910 r. Katowice. [dostęp 02.12.2023 r.]
- Wiadomości z bliska i z daleka. „Gazeta Opolska”. XXI, s. 3, 29.12.1910 r. Opole. [dostęp 02.12.2023 r.]
- Załęże. Pogrzeb śp. Anjoła. „Górnoślązak”. XI (298), s. 5, 29.12.1910 r. Katowice. [dostęp 02.12.2023 r.]
- Wyśledzenie morderców śp. Anioła w Mysłowicach. „Górnoślązak”. XI (299), s. 5, 30.12.1910 r. Katowice. [dostęp 02.12.2023 r.]
- Antoni Steuer: Franciszek Anioł. W: Urszula Rzewiczok (red.): Patronowie katowickich ulic i placów. Wyd. 2. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 2013, s. 15. ISBN 978-83-87727-38-3.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Jerzy Rusecki | Jan Jesionek | Grzegorz Osyra | Herbert Szafraniec | Stanisław Adamiec | Andrzej Żabiński | Józef Podłużny | Tadeusz Jacek Zieliński | Stanisław Padlewski | Józef Buszman | Witold Słowik | Sławomir Skrzypek | Janina Kraus | Wiesław Gwiżdż | Adam Matusiewicz | Marian Stępień (polityk) | Paweł Podbiał | Jerzy Ziętek (ur. 1956) | Bogusław Kopczak | Antoni JastrzembskiOceń: Franciszek Anioł