Emil Görlitz


Emil Antoni Görlitz, urodzony 13 czerwca 1903 roku w Katowicach, to postać, która odcisnęła swoje piętno w historii polskiego sportu. Jego przygoda z piłką nożną zakończyła się w Altenburgu, gdzie zmarł 17 października 1990 roku.

Chociaż był polskim piłkarzem o niemieckiej narodowości, zyskał uznanie na boisku jako zarówno bramkarz, jak i napastnik. Warto zaznaczyć, że Emil był także reprezentantem narodowym, a jego talent pozwolił mu wystąpić jako rezerwowy na igrzyskach olimpijskich w Paryżu.

Życiorys

Emil Görlitz przyszedł na świat przy ulicy Raciborskiej w Katowicach, w licznej niemieckiej rodzinie. Podczas swojej sportowej kariery zdobył uznanie jako wychowanek klubu Preußen 05 Kattowitz, a następnie przeniósł się do 1. FC Kattowitz. Jako Ślązak niemiecki, był pierwszym przedstawicielem nowo utworzonego województwa śląskiego powołanym do reprezentacji Polski w piłce nożnej. Zadebiutował 18 maja 1924 roku w meczu przeciwko Szwecji (kończącym się wynikiem 1:5), a jego ostatni występ miał miejsce 2 października 1925 kiedy to zmierzył się z Turcją. Łącznie reprezentował biało-czerwone barwy w ośmiu oficjalnych spotkaniach.

W trakcie igrzysk olimpijskich w 1924 roku był również rezerwowym, a jego zespół przegrał jedyny mecz z Węgrami wynikiem 0:5, w którym bronił Mieczysław Wiśniewski. Görlitz kontynuował swoją karierę w Pogoni Lwów, gdzie zyskał szczególną sympatię wśród tamtejszych kibiców, odnosząc sukcesy jako członek drużyny, która w 1925 roku zdobyła mistrzostwo Polski. Zawodnik przyjął zaproszenie od austriackiego trenera Pogoni, Karla Fischera, by przenieść się do Triestu we Włoszech, gdzie wspólnie z Józefem Słoneckim stał się pierwszym profesjonalnym piłkarzem z Polski.

Jednak po krótkim i nieudanym epizodzie w zachodnioeuropejskiej lidze, nie udało mu się powrócić ani do Pogoni, ani do reprezentacji. Prowadził dalszą karierę w swoim macierzystym klubie – 1. FC Katowice. Wspólnie z drużyną zdobył wicemistrzostwo Polski w 1927 roku, odgrywając znaczącą rolę w zespole, grając na różnych pozycjach. W ciągu trzech sezonów (1927–1929) zdołał rozegrać 38 meczów ligowych, zdobywając dziewięć bramek. Zaledwie kilka tygodni przed opuszczeniem Polski w 1934 roku, będąc aktywnym zawodnikiem, zasiadał również w zarządzie klubu.

W 1934 roku Emil Görlitz po raz drugi opuścił Polskę, co mogło być związane z dyskwalifikacją nałożoną przez PZPN na jego brata, Josefa, za uderzenie sędziego podczas meczu. Nowe życie znalazł w Altenburgu w Turyngii, gdzie objął posadę w lokalnej administracji, jednocześnie rywalizując w lokalnym zespole Eintracht Altenburg. W okresie II wojny światowej zajmował kierowniczą posadę w hucie w Sosnowcu. Po aresztowaniu przez wojska radzieckie w lutym 1945 roku, udało mu się uniknąć dłuższego pobytu w obozie jenieckim, dzięki samookaleczeniu kolana. Ostatecznie wcześnie opuścił oboz w maju 1945 roku.

Po wojnie Emil ponownie osiedlił się w Altenburgu, gdzie rozpoczął pracę jako kierowca w radzieckiej komendanturze. Do czasu przejścia na emeryturę w zakładzie przetwórstwa smoły w Rositz kontynuował swoje zajęcia zawodowe. Był również aktywnym członkiem Towarzystwa Przyjaźni Niemiecko-Radzieckiej. Po 1962 roku wielokrotnie odwiedzał rodzinne Katowice i podczas jednego z wyjazdów przemycił część archiwów klubowych swojego byłego zespołu do NRD, a następnie do RFN. Uczestniczył także w spotkaniach dawnych członków 1 FC Katowice, które odbywały się w Salzgitter, począwszy od 1968 roku. W 1971 roku otrzymał złotą odznakę DFB, niemieckiego związku piłkarskiego.

Warto wspomnieć, że jego brat, Józef Görlitz, również był piłkarzem, który jako napastnik 1. FC Katowice odnotował 42 mecze ligowe w latach 1927–1928, zdobywając przy tym 29 bramek.

Sukcesy

Emil Görlitz odniósł liczne sukcesy sportowe w polskim futbolu, które na zawsze zapisały się w historii.

  • zdobył Mistrzostwo Polski w 1925 roku, grając w zespole Pogoni Lwów,
  • zdobył Wicemistrzostwo Polski w 1927 roku z drużyną 1. FC Katowice.

Przypisy

  1. Oberschleskie Stimme (Katowice), 24.02.2002 r., s. 3.
  2. Kattowitzer Zeitung, 29.04.1934 r., s. 8.
  3. Kattowitzer Zeitung, 19.01.1934 r., s. 8.
  4. Oberschlesischer Kurier (Salzgitter), 24.05.1973 r., s. 6.
  5. „Górnoślązacy w polskiej i niemieckiej reprezentacji narodowej w piłce nożnej – wczoraj i dziś. Sport i polityka na Górnym Śląsku w XX wieku”, wyd. Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, Haus der Deutsch-Polnischen Zusammenarbeit, Gliwice-Opole 2006 r.
  6. wówczas w Rzeszy Niemieckiej Kronprinzenstraße.
  7. wówczas niemieckim Kattowitz.
  8. a b c Wryk 2015, s. 247.

Oceń: Emil Görlitz

Średnia ocena:4.47 Liczba ocen:18